راهنمای کامل پرورش و رشد گیاه ونوس حشره خوار

گیاه ونوس حشره خوار که به نام های ونوس مگس گیر یا مگس خوار هم معروف است.
نام علمی آن Dionaea muscipula بوده و متعلق به خانواده Droseraceae یا ژاله پوشان است.
در انگلیسی به آن Venus Flytrap گفته می شود.
این گیاه در دسته گیاهان گوشتخوار یا Carnivorous است.
این گیاه بومی مرداب های نواحی نیمه گرمسیری و سواحل شرقی کارولینای شمالی و جنوبی آمریکاست.
بسته به سن گیاه تعداد برگ آن بین 3 تا 8 عدد متغیر است و ساقه های آن دارای طولی به اندازه نهایتا 10 سانتیمتر خواهند بود.

انواع گیاهان تصفیه کننده هوا

اتمام موجودی

اتمام موجودی

اتمام موجودی

اتمام موجودی

محصولات بیشتر

تغذیه گیاه حشره خوار

سیستم تغذیه ای این گیاه وابسته به بخش انتهایی برگ هاست که دارای پرزهای بسیار ریز و حساسی است.
که با مکانیسمی ناشناخته، فقط در صورت تماس داشتن مواد غذایی با آنها مثل حشرات، تحریک شده و فورا بسته می شود.
که فاکتورهای محیطی مختلف مثل دما، رطوبتو نورو همچنین سایز حشره سرعت بسته شدن آنها را تعیین می کنند.
به قسمت انتهایی برگهای ونوس حشره خوار، پهنک گفته می شود.
که پس از بسته شدن ماده اسیدی از غده های داخل آن ترشح می گردد.
که با عمل باکتری ها طعمه را هضم می کنند.
بعد از 5 الی 30 روز بسته به سایز طعمه، دوباره باز می شوند ولی کمی تغییر شکل هم می دهند.
دو تا 3 بار شکار موفق باعث پژمردگی و قهوه ای شدن برگ ها شده که با ریزش آنها دوباره برگ جدید رشد می‌کند.
توجه داشته باشید که رنگ این گیاه و بویی که از خود متصاعد می کنند،
می تواند به راحتی حشراتی که تا چند صد متر دورتر هم هستند را به سمت خود جذب کند.
برگ گیاه دارای پهنک کشیده باله داری است که با پهن شدگی در قسمت انتهایی دو پهنک را تشکیل می دهند.
که همان اندام های شکاری هستند که مشاهده می کنید و 2 سانتیمتر نیز طول دارند.
در قسمت داخلی و سطح فوقانی این پهنک‌ها، غده های قرمز کوچکی هستند.
که مواد اسیدی ترشح می کنند و در بین این غدد و کناره برگ هم قسمت تولید کننده شیر گیاه وجود دارد.
اگر با دقت نگاه کرده باشید اطراف هر پهنک خارهای نازک ولی محکمی وجود دارند.
که در وسط آن‌ها نیز 4 پرز حساس به حشرات و حتی قورباغه و حلزونقرار گرفته اند.

شرایط نگهداری گیاه ونوس حشره خوار

پس از آشنایی اولیه با گیاه ونوس حشره خوار و نحوه تغذیه آن.
نوبت به نکات پرورش و تکثیر این گیاه و در نهایت شناسایی بیماری‌ها و روش‌های درمانی آن می‌رسد تا شرایط بهینه ای را فراهم کنید.

جهت پرسش در رابطه با مشکل گیاهتان و اطلاع از راه‌های درمان آن، اینجا کلیک کنید و با کارشناس متخصص گل و گیاه ارتباط برقرار کنید.

نور

برای گیاه ونوس حشره خوار باید 12 ساعت نور محیطی فراهم کرد.
که اگر از این 12 ساعت، 4 ساعت نور مستقیم خورشید را داشته باشد برای رشد آن کافیست.
اما در فصل های گرم مثل تابستان که درجه حرارت آفتاب خیلی زیاد است این کار باعث سوخته شدن گیاه شده.
و باید آن را در همان ابتدای روز در قسمت غربی یا شرقی ساختمان قرار داد.
اگر هم در آپارتمان هستید تا به طور کلی نور زیادی در محیط وجود ندارد،
حتما از لامپ های فلورسنتی یا چراغ های رشد LED در فاصله 30 سانتیمتری استفاده کنید.
تا نور کافی تولید شوددر غیر این صورت شکل و سایز برگ ها به هم می ریزد و دمبرگ ها پهن خواهند شد.

آبیاری

به طور کلی گیاهانی که تله گذار هستند و به این شکل تغذیه می کنند آبیاری مناسبی نیاز دارند و نباید وارد شرایط خشکی شوند.
به همین دلیل تراریوم ها نیز برای رشد گیاه ونوس حشره خوار مناسب هستند.
در هر صورت هیچ گیاهی را نباید بیش از حد آب دهید در غیر این صورت دچار بیماری های قارچی و پوسیدگی ریشه خواهند شد.
از طرفی نیز باید دقت شود که برای آبیاری گیاه ونوس حشره خوار نباید از آب لوله کشی شهر استفاده کنید.

چون املاح سنگین آب سبب کشته شدن آن می گردد به همین دلیل بهترین نوع، آب تصفیه شده است.
در مناطق گرم و خشک بین 2 تا 5 روز یکبار باید به گیاه آب داد.
و در مناطق خنک و یا سایه مانند و یا اگر در تراریوم پرورش می دهید، بین 10 تا 15 روز یکبار باید آبیاری انجام دهید.
اگر تشخیص زمان آبیاری یا به خاطر سپردن آن سخت است انگشت خود را داخل خاک گلدان فرو ببرید.
اگر سخت و خشک است پس باید آب بدهید در غیر این صورت هنوز زمان آن نرسیده است.
در آبیاری ونوس حشره خوار دقت کنید که دچار پوسیدگی ریشه و کپک خاکستری نشود.

رطوبت

رطوبت برای ونوس حشره خوار بسیار ضروری است.
در غیر این صورت گیاه رشد خوبی نخواهد داشت و فرم و سایز پهنک ها تغییر خواهد کرد و از حالت طبیعی خارج خواهد شد.
ضمنا در صورتی که دوره خشکی گیاه زیادتر شود، پهنک ها بسته شده و وارد فاز استراحت یا Dormancy می شوند.
بهترین شیوه تأمین رطوبت برای گیاه ونوس حشره خوار، استفاده از تکنیک جزیره است.
که در آن گلدان را روی ظرف یا سینی حاوی آب که روی آن سنگریزه ریخته شده قرار می دهید تا ریشه ها مستقیما با آب در تماس نباشند.
که دچار پوسیدگی ریشه نشوند و از طرفی هم با تبخیر شدن آب، رطوبت مورد نیاز گیاه تأمین شود.

دما

دمای مناسب برای نگهداری و رشد گیاه ونوس حشره خوار 22 تا 28 درجه است.
و اگر دما تا 36 درجه برسد باید مراقب باشید که با آبیاری و تأمین رطوبت از طریق سینی، جلوی خشک شدن آن را بگیرید.
در زمستان هم نباید بگذارید دما به زیر صفر درجه برسد و بهترین دمای نگهداری هم بین 0 تا 10 درجه سانتیگراد می باشد.
توجه داشته باشید که اگر دمای محیط رشد این گیاه بیش از حد طبیعی پایینتر باشدسرعت باز و بسته شدن پهنک‌ها بسیار کند خواهد شد.
و بهترین جا نیز برای نگهداری گیاه داخل خاک و نه گلدان است چون همانند یک عایق گرمایی عمل می کند.

جهت پرسش در رابطه با مشکل گیاهتان و اطلاع از راه‌های درمان آن، اینجا کلیک کنید و با کارشناس متخصص گل و گیاه ارتباط برقرار کنید.

خاک

بسیاری از پرورش دهندگان حرفه ای گل و گیاه توصیه می کنند که بهترین خاک جهت رشد و پرورش گیاه ونوس حشره خوار:
ترکیب مساوی از پیت ماس و پرلیت یا پیت ماس و خاک سیلیکاتی با گرید کشاورزی است.
پیت ماس خالص هم بسیار مناسب است.
یکی از بهترین خاک های توصیه شده که برای خرید آن هم مشکلی نخواهید داشت و اسیدیته کمی هم ایجاد می کند،
خاک حاوی خزه جنگلی یا اسفاگنوم (Sphagnum moss) است.
چرا که هم رشد سریعتری دارند و هم بافت آنها وضعیت بهتری پیدا می کند.
از طرفی هم تا زمانی که خاک محل کشت گیاه فقیر از نظر مواد مغذی (Nutrient-poor) و سبک باشد مشکلی برای گیاه پیش نخواهد آمد.
برخلاف برخی توصیه های افراد غیر حرفه ای اصلا نباید از ورمیکولیت استفاده کنید.
چون حاوی مواد معدنی است که کم کم باعث مسمومیت گیاه شما خواهد شد.
و حتی از گلدان سفالی هم نباید استفاده کرد چون مواد معدنی آن وارد خاک شده و اثر سمّیت مشابهی ایجاد می کند.
به همین دلیل بهترین گلدان برای ونوس حشره خوار، گلدان های پلاستیکی با عمق حدود 12 سانتیمتر هستند.

کوددهی

این گیاه نیاز به کوددهی ندارد!
اگر گیاه ونوس حشره خوار را در باغچه فضای بیرون پرورش می دهید خودشان تغذیه می کنند نیاز به ماده غذایی خاصی نیست.
در غیر این صورت اگر داخل منزل پرورش می دهید به صورت تناوبی و دوره ای به آنها حشرات مرده، عنکبوت و غیره که بافت نرمی دارند بدهید.
ضمنا توجه داشته باشید که نباید بیش از حد به آنها غذا بدهید چون تخلیه انرژی می شوند.
و هر 2 تا 3 دفعه یکبار برگ های آنها می ریزند.
از طرفی هم این نوع تغذیه و تأمین مواد مغذی برای گیاهان گوشتخواری مثل ونوس حشره خوار بهترین گزینه است.
چون فرایندهای گوارشی طبیعی آن را تحریک می کند.
و اوره ای که از حشرات آزاد می گردد سبب ترشح شیره گوارشی گیاه می شود و این بسیار خوب است!
نکته مهم: به هیچ وجه از تکه گوشت خام، همبرگر، گوشت چرخکرده و مشابه آن استفاده نکنید.
چون عملا هضم آن بسیار سخت و انرژی بر است.
هر 15 روز یکبار پس از باز شدن پهنک ها دوباره غذا بدهید و هر بار نیز یکی از آنها را تحریک کنید.
(بسته به سن گیاه بین 3 تا 8 برگ دارند)

غذاهای خیلی بزرگ یا گوشت و انواع آن اصلا به ونوس حشره خوار ندهید، از کوددهی هم پرهیز کنید.

روش هرس

هرس کردن گیاهان همیشه برای حفظ زیبایی نیست.
و در کنار این مورد باید با هرس کردن و حذف قسمت های مرده یا پژمرده شده هم اجازه داد سایر بخش ها نور کافی دریافت کنند.
و هم اینکه جلوی بیماری و آفات گرفته شود و گیاه ونوس حشره خوار نیز از این قاعده مستثنی نمی باشد.
گیاه ونوس مگس خوار نسبت به این قضیه بسیار حساس تر است.
به نحوی که اگر دیر متوجه شوید، بیماری قارچی گرفته و گیاه را از بین خواهد برد.
به همین دلیل توصیه می شود که به محض مشاهده برگ های مریض، مرده و یا خیلی بیحال آنها را جدا کنید.
که برخی اوقات با یک کشیدن ساده کنده می شوند و گاهی نیز باید با قیچی این کار را انجام دهید.
برگ هایی که باید جدا شوند حالت پژمرده و افتاده و خشکی دارند و رنگ آنها معمولا قهوه ای یا سیاه رنگ می شود.
احیانا اگر دیر موقع این قضیه شد و گیاه ونوس حشره خوار دچار قارچ زدگی شده بود، بخش های آلوده را هم باید فورا جدا کنید.
و با اسپری قارچ کش بقیه بخش ها را نیز ضدعفونی کنید.

تعویض گلدان

برای اینکه گیاه ونوس حشره خوار بهترین میزان رشد را داشته باشد،
باید هر سال در فصل بهار یا اوایل تابستان گلدان آن عوض شود.
چون همان موقعی است که از خواب زمستانی بیرون می آید؛ و با بزرگتر شدن گیاه، گلدان هم بزرگتر شود.
و نباید پیشاپیش گلدان بیش از حد نیاز، بزرگتر خریداری کنید چون همه انرژی گیاه صرف ریشه زایی خواهد شد.
حتی توصیه می شود پس از خریداری گیاه ونوس حشره خوار، گلدان آن را عوض کنید.
تا مطمئن باشید ناخالصی های آبی که به آن داده اند به خاک نچسبیده باشد.
و خاک را متراکم و سفت نکند تا ریشه زایی و رشد ریشه انجام نگیرد.
و مواد معدنی هم باید مسمومیت گیاه نشود.
برای تعویض گلدان ونوس حشره خوار ابتدا گلدان جدید را با نسبت 1:1 از پیت ماس و پرلیت پر کنید.
به آرامی مخلوط جدید گلدان را با آب تصفیه شده یا مقطر یا آب باران آب بدهید تا مرطوب شود.
سوراخ کوچکی برای قراردهی گیاه در وسط خاک ایجاد کنید.
سپس به آرامی گیاه را از خاک قبلی بیرون بکشید و موقع جابجایی فشار دست روی ریشه و نه روی پهنک ها، باشد.
به آرامی با دست خود، خاک قبلی را از اطراف ریشه پاک کنید و سپس گیاه را داخل خاک جدید بگذارید.
سپس یکبار طوری به خاک آب بدهید که از سوراخ گلدان به بیرون بریزد.

انواع گلدان مناسب گیاهان آپارتمانی

اتمام موجودی

محصولات بیشتر

نحوه تکثیر

برای تکثیر گیاه ونوس حشره خوار می توان از بذر یا Seed استفاده کرد.
برای کاشتن بذر ابتدا باید دقیقا مشابه با روش تعویض گلدان، محیط کشت جدید برای رشد گیاه فراهم کنید.
و دمای مناسبنیز بین 25 تا 32 درجه است.
سپس بذر را داخل خاک بکارید.
حتی می توانید بذر را چند ساعت داخل آب ولرم بگذارید.
تا پوشش سخت آن نرم شده و جوانه زنی سریعتر انجام شود.
توجه داشته باشید دمای پایین باعث کند شدن روند جوانه زنی یا حتی توقف آن خواهد شد.
در شرایط طبیعی بعد از گذشت 4 تا 6 هفته باید شاهد جوانه زنی بذرها باشید.
پس از مرحله جوانه زنی کلیه شرایط مناسب و ایده­آل مشابه با یک گیاه بالغ است که توضیح دادیم.

مشکلات و راه درمان گیاه ونوس خشره خوار

بیماری ها، آفات و مشکلاتی که گیاه ونوس حشره خوار را درگیر خود می کند.
و باید بتوانید در اسرع وقت آنها را رفع کنید شامل موارد زیر هستند:

شته ها:

شته ها خیلی کوچکتر از چیزی هستند که بتوان آنها را از گیاه دور کرد و باعث آسیب به آن می شوند.
مثلا آلودگی به شته باعث بد فرم شدن برگ ها در قسمت تاج گیاه می شود ولی گیاه را نمی کشد.
بهترین کار این است که گیاه را به مدت 2 تا 3 روز داخل آب غوطه ور کنید.
پس از این مدت گیاه را خارج کرده و هفته بعدی دوباره تکرار کنید.
روغن باغبانی و صابون حشره کش هم برای مواقعی که با آلودگی شدید شته ها مواجه باشید بهترین گزینه هستند.
جهت پرسش در رابطه با مشکل گیاهتان و اطلاع از راه‌های درمان آن، اینجا کلیک کنید و با کارشناس متخصص گل و گیاه ارتباط برقرار کنید.

مگس های ریز سیاه یا مگس قارچ:

نوع بالغ این مگس ها مزاحمت کمی درست می کنند.
ولی لارو این مگس ها به دلیل تغذیه از گیاه – برگ هایی که روی خاک هستند – آسیب زیادی می زنند.
مخصوصا که گیاه ونوس حشره خوار، جوان باشد.
حتی این آفات می توانند به ریشه گیاه هم آسیب بزنند.
بهترین کار برای کشتن این لاروها استفاده از محلول باکتری باسیلوس تورنجینسیس (Bt) است که در پای گیاه ریخته می شود.
که به آن تکنیک Soil Drench گفته می شود.
ضمنا با بیش از حد آب ندادن گیاه ونوس حشره خوار نیز از این مشکل جلوگیری کنید.

کپک خاکستری یا Botrytis cinerea:

این گیاه در برابر اکثر بیماری های قارچی و باکتریایی مقاوم است.
ولی تنها کپک و قارچی که آسیب شدیدی به ونوس حشره خوار می زند مخصوصا وقتی برگ ها همیشه مرطوب باشند.
در این مواقع برگ های آلوده و مرده را جدا کنید و به گیاه نور طبیعی و مصنوعی زیادی در طول روز بدهید.
و جای گرم و با تهویه مناسب فراهم کنید تا گیاه خشک باشد.
جهت پرسش در رابطه با مشکل گیاهتان و اطلاع از راه‌های درمان آن، اینجا کلیک کنید و با کارشناس متخصص گل و گیاه ارتباط برقرار کنید.

نکات بسیار مهم:

اگر برگ های گیاه نازک و بلند هستند یعنی گیاه نور کافی نمی گیرد.
اگر پهنک های گیاه دیر بسته می شوند یعنی هوای محیط بیش از اندازه سرد است.
اگر غذا یا حشراتی که می دهید خیلی بزرگ باشند، گیاه توانایی هضم آن را نخواهد داشت و داخل گیاه خواهد پوسید و سیاه رنگ خواهد شد.
هیچ وقت به گیاه گوشت یا هر نوع مشابه آن را ندهید چون انرژی زیادی از گیاه می گیرد و پژمرده می شود.
اصلا و ابدا به گیاه ونوس حشره خوار کود ندهید چون باعث سوختن ریشه و مردن گیاه می شود.

ممنون از شما که مثل همیشه همراه ما بودید.
امیدواریم مطالب فوق براتون مفید بوده‌باشه.
تا مقاله بعدی، خدانگهدار.

جهت بازدید از صفحه کافه گلدون در اینستاگرام، کلیک کنید. 🙂