نگهداری و بیماری ‌های سیکاس و راه‌های درمان آن

سیکاس در فارسی به نخل زینتی هم معروف است که از جنس Cycas  و از خانواده Cycadaceae می‌باشد و بومی ژاپن و مناطق استوایی است. گل سیکاس، مقاوم و دارای سرعت رشد بسیار کم و عمر طولانی می‌باشد. این گیاه در سال در هر نوبت گل دهی، حدود ۲۰ تا ۴۰ برگ می‌دهد. با ما همراه باشید تا شما را با نگهداری و بیماری ‌های سیکاس و راه‌های درمان آن آشنا کنیم.

ویژگی های ظاهری گیاه سیکاس کدامند؟

به طور عمده سیکاس‌ها گیاهانی پیازدار و دو پایه می‌باشند. یعنی دارای پایه نر و پایه ماده هستند. پس اگر این سوال به ذهنتان خطور کرد که گل وسط سیکاس چیست باید بدانید که این گلها همان پایه‌های نر و ماده می‌باشند که از زوی شکل آن‌ها می‌توان به نر و مادگی گل پی برد. پایه نر دارای کیسه محتوی گرده گل است و گیاه ماده دارای تخمدان است.

انواع گیاهان گلدار

اتمام موجودی

اتمام موجودی

اتمام موجودی

برای مشاهده محصولات کلیک کنید. 🙂

گل سیکاس نر

برگ‌های گل سیکاس نر، کوتاه، پهن و کلفت بوده و در سطح زیر آن چندین کیسه گرده وجود دارد که بوسیله یک شکاف طولی مقدار بسیار زیادی گرده گل به خارج می‌ریزند. سیکاس نر، در جوار خاک و نزدیک به تنه اصلی گیاه، تولید پاجوش می‌کند. این پاجوش‌ها را می‌توان پس از بالغ شدن با مشاهده تغییر رنگ آن‌ها به سبز تیره و بزرگ شدن تنه، از گیاه اصلی جدا نموده و در خاک کاشت.

گل سیکاس ماده

برگ‌های پایه گل سیکاس ماده، مسطح است و از کرک‌های خرمائی رنگ پوشیده شده و در سطح بالائی آن‌ها شرابه‌ای انگشت مانند یا دندانه دار می‌باشد.

تشخیص سیکاس نر و ماده

تشخیص سیکاس نر و ماده قبل از گلدهی آن‌ها امکان ندارد. در واقع شما نمی‌توانید براساس شکل ظاهری برگ و تنه گل مشخص کنید که کدام گل نر و کدام ماده است. برای تشخیص سیکاس نر و ماده باید پس از گل دادن گیاه بالغ، از روی شکل گل‌ها آن‌ها را تفسیر کنیم. همان‌طور که در عکس‌های بالا مشاهده کردید. این را هم در نظر بگیرید که سیکاس نر معمولا رایحه خوبی ندارد، برعکس سیکاس ماده که بوی خوشی از خود ساطع می‌کند.

گل نخل سیکاس

در گل نخل سیکاس، برگ‌ها به صورت دایره‌ای ظاهر می‌گردند که در ابتدا بسیار نرم و لطیف می‌باشند. ولی پس از یک یا دو هفته حالت سفت‌تر و خشن‌تری به خود می‌گیرند. اکثر گونه‌ها برگ‌هایی مانند برگ نخل دارند، ولی براق‌تر، چرمی‌تر و نوک تیز‌ترند. البته گونه روولوتا (Cycas- revulota) که در ایران و عمدتاً در شمال ایران کشت می‌گردد، دارای برگ‌های سبز پررنگی است.
خود برگ‌ها دارای برگچه‌هایی هستند که به طور منظم در دو طرف رگبرگ اصلی قرار دارند. برگ‌ها به صورت متحد المرکز معمولا در اردیبهشت همه باهم به یکباره ظاهر می‌گردند. هم چنین در صورت مهیا بودن شرایط از نظر رطوبت و دما در شهریور نیز برگ‌دهی می‌نمایند.
طول برگ‌های نخل سیکاس می‌تواند از یک تا دو متر بنا به شرایط نوری که گیاه در آن قرار دارد نوسان داشته‌ باشد. ساقه سیکاس‌ها مانند نخل‌ها ستونی شکل، بدون انشعاب و در جنس‌های مختلف ارتفاعی متفاوت دارند. با نگهداری آن داخل گلدان می‌توانید اندازه گیاه را با هرس کنترل کنید.

البته دوام برگ‌های این گیاه زیاد است ولی به علت شکننده بودن باید خیلی مراقب بود و در جابجایی باید کاملا با احتیاط حمل شود.

جهت پرسش در رابطه با مشکل گیاهتان و اطلاع از راه‌های درمان آن، اینجا کلیک کنید و با کارشناس متخصص گل و گیاه ارتباط برقرار کنید.

شرایط مناسب برای نگهداری گل سیکاس چیست؟

مانند سایر گیاهان آپارتمانی، نخل سیکاس نیز نیازمند شرایط خاص برای نگهداری می‌باشد. در زیر باهم این شرایط را بررسی می‌کنیم.

نور مناسب برای گیاه سیکاس چگونه است؟

همانند سایر گیاهانی که به صورت نخل هستند، این گیاه هم به نور زیاد برای رشد نیاز دارد. البته توجه داشته باشید نور مورد نیاز برای نگهداری گیاه سیکاس، نور مستقیم خورشید است.
ولی خود را با محیط داخل اتاق نیز تطبیق می‌دهد. به طوری که چند ساعتی از نور صبح یا غروب آفتاب به آن بتابد. همچنین زمانی که برگ‌های تازه و جوان گیاه که نرم و لطیف هستند، ظاهر می‌گردد. تا دو هفته‌ای که به خود حالت سخت و خشنی بگیرد یکی از حساس‌ترین دوران برای گل سیکاس است. زیرا کوچک‌ترین ضربه به برگچه‌ها و همچنین فعالیت بیش از حد حشرات نیز می‌تواند به آن‌ها آسیب برساند.
درطول این دوره براثر عاملی به نام نور گرایی اگر برگ‌ها در محیطی پر نور ظاهر شوند به دلیل شدید بودن نور، برگ‌ها کوتاه می‌مانند. ولی در غیر این صورت برگ‌های بلند با فاصله زیاد بین برگچه‌ها می‌گردد. نکته بسیار مهم این هست که برگ‌های نخل سیکاس همیشه به دنبال نور می‌روند. پس سعی کنید هر هفته گیاه را 90 درجه بچرخانید تا شکل گیاه شما کج نشود. پنجره‌های جنوبی یا غربی بخاطر نورگیر بودن، محل مناسبی برای سیکاس آپارتمانی می‌باشد.

میزان آبیاری برای گیاه سیکاس چه میزان است؟

از دیگر شرایط نگهداری سیکاس، نحوه آبیاری آن می‌باشد. در واقع این گل سیکاس به آبیاری خیلی زیاد نیاز ندارد. زیرا ساقه آن آب را در خود ذخیره می‌کند و در زمان کمبود آب از آن استفاده می‌کند. این گیاه به کم آبی مقاوم است ولی در تابستان سعی کنید به صورت منظم آبیاری کنید. حتما بین دو آبیاری اجازه دهید خاک گلدان تا عمق 2 الی 8 سانتی متر خشک شود و این بستگی به اندازه گلدان شما دارد.
در زمان آبیاری گیاهان آپارتمانی نظیر سیکاس، اجازه ندهید که آب روی ساقه و برگ‌های آن ریخته شود. چون باعث پوسیدگی ساقه و برگ‌ها می‌شود. همچنین توجه داشته‌ باشید که هنگام آبیاری باید آب اضافی از زیر گلدان خارج شود و گلدان شما زهکشی خوبی داشته‌ باشد. در غیر این صورت باعث پوسیدگی ریشه و در ادامه مرگ گیاه خواهد‌ شد.
آبیاری زیاد و باتلاقی شدن خاک گلدان باعث خشکی و زرد شدن برگ‌ها هم می‌شود. این گیاه دوست ندارد خاکش دائم خیس باشد. البته بالا بردن آبیاری در دوران برگ دهی گیاه باعث بهتر شدن گلدهی سیکاس و رشد گیاه شما خواهد‌ شد.

خاک مناسب برای گل سیکاس کدام است؟

نخل سیکاس، در هر خاکی می‌تواند رشد کند ولی بهترین خاک برای آن خاک کاکتوسی هست. خاک سیکاس به زهکشی مناسب نیاز دارد.
ترکیب خاک مناسب سیکاس می تواند مخلوطی از:
یک قسمت خاک معمولی گیاهان گلدانی یا خاک لوم + یک قسمت شن و یا یک قسمت خاک برگ + یک قسمت شن باشد. همچنین می‌توانید از ترکیب مقدار مساوی پیت ماس و پرلیت درشت هم استفاده کنید. در کاشت سیکاس باید توجه داشته‌ باشید که گیاه را طوری بکاریم که کمی از سطح خاک بالا‌تر باشد.
به این شکل که پیاز سیکاس باید طوری در خاک قرار گیرد که نیمی از آن در خاک و نیم دیگر آن از خاک بیرون باشد.

بیشتر بخوانید: معرفی بهترین خاک برای گلدان

کود مناسب برای سیکاس چیست؟

مناسب‌ترین زمان کوددهی سیکاس یکی درطول بهار و دیگری در اواخر تابستان است. نیاز غذایی این گیاه به میزان نور در دسترس بستگی دارد. گیاهانی که در نور زیاد رشد کردند بیشتر از گیاهانی که در سایه رشد کرده‌اند به کود احتیاج دارند. در انتخاب کود مخصوص سیکاس، اگر از کودهای ارگانیک مانند کودهای حیوانی و کودهایی که دیر جذب می‌شوند، استفاده می‌کنید، بهتر است از باقی ماندن این کود‌ها در دهانه و نوک پیاز جلوگیری کنید.
زیرا این عمل امکان دارد که آرایش منظم برگ‌های تازه را که در آینده بیرون می‌آیند به‌هم بزنند. در کافه گلدون ما انواع کودهای مورد نیاز گیاه شما را تهیه کرده‌ایم که اگر به دنبال خرید کود مناسب سیکاس هستید، می‌توانید آن‌ را از همین سایت سفارش دهید.

دمای مناسب برای نگهداری سیکاس چند درجه است؟

معمولا آب و هوای گرم و مرطوب مثل شمال کشور مکانی مناسب برای کاشت این گیاه پرطرفدار می‌باشد. هوای معتدل 13 الی 25 درجه سانتی گراد برای پرورش آن ایده آل می‌باشد. اگر گیاه شما در خارج از خانه قرار دارد سعی کنید در زمستان آن را با نایلون بپوشانید. غیر از سیکاس رولوتا که مقاومت بالایی به دمای سرد دارد انواع گونه‌های این نخل زینتی برای نگهداری در آپارتمان مناسب هستند.

رطوبت مناسب برای نگهداری گیاه سیکاس چه میزانی است؟

این گیاه رطوبت را بسیار دوست دارد و سعی کنید که اگر محل نگهداری آن خشک هست با غبارپاشی رطوبت مورد نیاز گل سیکاس را تامین کنید. البته غبارپاشی را در زمانی که نور مستقیم خورشید به آن می‌تابد نباید انجام داد.

تعویض گلدان سیکاس 

با توجه به رشد بسیار کمی که این گیاه دارد نیاز به جابجایی و تعویض گلدان آن نیز طبیعتا کم خواهد‌ بود. با توجه به حجم ریشه‌ها این جابجایی در فاصله زمانی بلند تری لازم خواهدبود. هر دو الی سه سال سیکاس نیازمند تعویض گلدان و خاک می‎باشد. بهترین فصل تعویض گلدان سیکاس و همچنین انتقال و جابجایی آن زمستان و اوایل بهار است. چون رشد و رویش آن در این زمان همانند اکثر انواع گیاهان به حداقل می‌رسد.
در انتخاب گلدان و جای گیاه باید به این نکته دقت کنید که از گلدان عمیق استفاده نمایید. تا پس از رشد ریشه گیاه گلدان را پر نموده و پس از آن رشد تنه و برگ‌ها به تناسب افزایش می‌یابد. در این حالت بهتر است گلدانی را انتخاب نمایید که حداقل یک و نیم برابر ریشه عمق داشته‌باشد.

بیشتر بخوانید: نکات طلایی در مورد تعویض گلدان

هرس گیاه سیکاس

این گیاه به دلیل رشد کند نیاز چندانی به هرس ندارد. مگر جدا کردن برگ‌های آسیب دیده و آفت زده و یا برگ‌هایی که خارج از شکل مورد نظر گیاه رشد کرده‌اند و یا مرکز گیاه را اشغال کرده‌اند.

تکثیر گیاه سیکاس چگونه انجام می شود؟

تکثیر گیاه سیکاس به دو روش امکان‌پذیر است:

تکثیر از طریق پاجوش

برای تکثیر نخل سیکاس از طریق پاجوش باید آن‌ها با چاقوی تیز برید. پس از آن باید محل بریدگی روی تنه سیکاس و پاجوش را با پودر ضد قارچ پوشاند که مبتلا به عفونت قارچی نشود. در صورتیکه پودر ضد قارچ در دسترس نباشد، می‌توان از خاکستر چوب بجای آن استفاده کرد.
باید دقت کرد تمام قسمت‌های بریده شده و زخمی را با خاکستر بپوشانید.
پاجوش سیکاس را باید در خاک سبک کاشت، بطوری که نصف آن در خاک و نصف دیگر آن بالای سطح خاک قرار بگیرد. این پیاز در حدود سه تا شش ماه ریشه دار شده و بهار سال بعد جوانه زده برگ می‌دهد.

تکثیر سیکاس از طریق بذر

تکثیر سیکاس با بذر کمی سخت تر از تکثیر از طریق کاشت پاجوش است. نکته قابل توجه این است که در بذر این گیاه پوسته سخت وجود دارد و بهتر است با ضربه ترک در آن ایجاد کنیم تا نفوذ آب بیشتر شود و سریعتر رشد کند. بذرها در دی و بهمن ماه آماده جداسازی از بدنه مادر هستند.
دانه‌ها را بین دو دست فشار دهید و آن‌هایی که سفت و محکم هستند را برای کاشت انتخاب کنید. قبل از کاشت پوست قرمز دانه‌ها را حتما جدا کنید و در آب به مدت ۴۸ ساعت بخیسانید تا پوست آن جدا شود. بهتر است که قبل از کاشت یک یا دو روز در جای خشک و خنک نگهداری شوند. سپس بذر را در بستر سبک مخصوص کشت بذر و دانه‌ها را از پهلو بکارید.
بهترین خاک جهت کاشت، ۵۰ درصد پرلایت و ۵۰ درصد پیت ماس و خاک برگ می‌باشد.

انواع گیاهان آپارتمانی مقاوم

برای مشاهده محصولات، کلیک کنید. 🙂

مشکلات و بیماری‌های گیاه سیکاس و راه‌های درمان آن چیست؟

جهت پرسش در رابطه با مشکل گیاهتان و اطلاع از راه‌های درمان آن، اینجا کلیک کنید و با کارشناس متخصص گل و گیاه ارتباط برقرار کنید.
مشکلات و بیماری‎‌های مربوط به گیاهان، همواره یکی از دغدغه‌های مهم عده کثیری از پرورش‌دهندگان گل و گیاهان آپارتمانی بوده‌ است. به همین منظور، کارشناسان ما با تهیه مقالات متعدد در زمینه نگهداری و تکثیر گیاهان مختلف، بیماری‌ها و راه‌های درمان آن‌ها و قرار دادن این مقالات در ” مجله گلدون من ”، این نیاز شما گیاه ‌دوستان عزیز را برطرف نموده‌اند.
در این بخش نیز قصد داریم قسمتی از پرتکرارترین سوالات شما درباره سیکاس را به اختصار برایتان بازگو کنیم.

علت پیچ خوردگی برگ‌های سیکاس چیست؟

آب زیاد و نور کم از دلایل اصلی این عارضه می باشد. در صورت مشاهده این علائم گیاه را به مکانی پر نورتر منتقل کنید.

علت زردی برگ‌های سیکاس چیست؟

اگر برگ‌های کناری پیر و زرد شدند نگران نباشید چون این سیکل طبیعی به شمار می‌رود. در صورت زردی برگ‌های مسن آن‌ها را قطع کنید. اما اگر برگ‌های جوان شما دچار زردی شد بسته به اینکه به کدام صورت زیر باشد، ممکن است یکی از موارد زیر علت آن باشد:

 زرد شدن برگ‌ها سیکاس به صورت تکی

فقیر بودن خاک گیاه مخصوصا کمبود آهن و یا کود دهی بیش اندازه یکی از دلایل زرد شدن برگ‌های سیکاس است. معمولا برگ‌های تازه آن بصورت تکی زرد می‌شوند.

زرد شدن برگ گل سیکاس به صوت کلی و همه باهم

آبیاری بیش از حد در شرایط زهکشی نامناسب خاک نیز می‌تواند علت زرد شدن برگ سیکاس باشد که باعث پوسیدگی ریشه و پیاز آن نیز می‌شود. در این شرایط بهتر است از خاکی که به خوبی زهکشی شود و آب را در خود نگه نمی‌دارد استفاده نمود. هم چنین سوراخ‌های زیر گلدان را کنترل نمایید تا مسدود نشده باشند و همچنین از میزان آبیاری بکاهید.

علت برگ ندادن گیاه سیکاس چیست؟

اگر نور کافی وجود نداشته باشد گیاه یا برگ نمی‌دهد و یا برگ‌ها کم‌پشت خواهد بود، پس حتما گیاه را به محلی با نور زیاد منقل کنید.

علت ایجاد لکه‌های قهوه ای ریز روی برگ‌های نخل سیکاس چیست؟

اگر چنین لکه‌هایی روی برگ‌های سیکاس مشاهده می‌کنید نشان دهنده حمله شته و یا کنه‌ها است که به رنگ قهوه‌ای پر رنگ و بیشتر بر روی برگ‌های مسن‌تر بروز می‌یابند. برای حل این مشکل از سموم کنه کش و شته کش می‌توان برای مقابله با این آفات استفاده نمود.

علت ایجاد لکه‌های زرد نقطه‌ای بر روی برگ گیاه سیکاس چیست؟

اگر گیاه شما خارج از خانه قرار دارد توجه داشته‌باشید که در فصل‌های بارندگی، بارش تگرگ سبب ایجاد لکه‌های زرد رنگ به صورت نقطه‌ای بر روی سطح برگچه‌ها خواهد‌شد.

علت پوسیدگی و یا قارچی شدن تنه یا ریشه گیاه سیکاس چیست؟

این بیماری موجب پوسیدن و نرم و سیاه شدن ساقه از نزدیکی سطح خاک می‌شود. برگ‌ها پژمرده شده و می‌ریزند و گیاه از بین می‌رود.
این مشکل به علت آبیاری بیش از حد و رشد قارچ‌ها در محیط بروز می‌کند. زهکش مناسب خاک، عدم آبیاری زیاد، استفاده از خاک ضدعفونی شده و تمیز نگهداشتن محیط رشد گیاه از جمله راهکارهای جلوگیری از بیماری هستند.

علت ایجاد شپشک آرد آلود بر روی گل سیکاس چیست؟

شپشک آرد آلود یکی از آفات نخل سیکاس است که در اثر تغذیه از شیره گیاه، بدشکلی، ضعف و زردی برگ بخصوص برگ جوان را به دنبال دارد. این آفت بخصوص در ناحیه اتصال برگچه‌ها به دمبرگ و حتی در روی ریشه فعالیت می‌کند. جمع‌آوری شپشک‌ها با پنبه آغشته به الکل و سمپاشی با حشره کش مناسب در کنترل آن موثر است.

علت ایجاد شپشک سپردار بر روی گیاه سیکاس چیست؟

این آفت به شکل نقاطی قهوه‌ای یا مشکی بر روی برگ جلب توجه می‌کند. این حشرات از شیره گیاه تغذیه می‌کنند. تعداد کم آنها مشکل خاصی را ایجاد نمی‌کند. اما با افزایش تعداد مشکلاتی همچون ضعف رشد گیاه و زردی برگ بخصوص برگ جوان و ریزش آنان بوجود می‌آید. سم‌پاشی با حشره‌کش مناسب در کنترل آن موثر است.

علت ایجاد لارو حشرات بر روی گیاه سیکاس چیست؟

از دیگر آفت‌های سیکاس لارو حشرات مختلف هستند که از برگ‌های این گیاه تغذیه می‌کنند. این آفات موجب سوراخ شدن و کاهش سطح برگ‌ها و در نتیجه کاهش زیبایی گیاه و گاهی ریزش برگ‌های سیکاس و در نتیجه کاهش رشد گیاه می‌شوند. سم‌پاشی با حشره‌کش مناسب در کنترل آن موثر است.

بیشتر بخوانید: بررسی رایج‌ترین بیماری‌های گیاهان و روش‌های دفع آن‌ها

جهت پرسش در رابطه با مشکل گیاهتان و اطلاع از راه‌های درمان آن، اینجا کلیک کنید و با کارشناس متخصص گل و گیاه ارتباط برقرار کنید.

ممنون از شما که مثل همیشه همراه ما بودید.
امیدواریم مطالب فوق براتون مفید بوده‌باشه و به شما در نگهداری گیاه سیکاس کمک کرده باشه.
تا مقاله بعدی، خدانگهدار.

جهت بازدید از صفحه کافه گلدون در اینستاگرام، کلیک کنید. 🙂