نام علمی گل سنگ Hypoestes sanguinolenta از خانواده Acanthaceae میباشد که بومی جزایر گرمسیری و نیمهگرمسیری اقیانوس هند است. به دلیل لکههای فراوان موجود بر روی پهنک برگ گیاه گل سنگ، خالخالی نیز خوانده میشود. در ایران گاهی به آن خال صورتی نیز میگویند.
این گیاه در برابر شرایط نامناسب محیطی بسیار آسیب پذیر بوده و به سرعت زیبایی خود را از دست میدهد و حالت پژمرده میگیرد. برگهایش بیضی شکل و ظریف و نازکاند و در صورتیکه هر چند وقت یکبار جوانه انتهایی گیاه هرس شود گیاه حالت پرپشت و توپی زیباتری به خود میگیرد.
اگر بعد چند وقت از نگهداری گل سنگ تمام شاخ و برگ بدون هیچ دلیلی شروع به خشک شدن از سر شاخهها کرد، بدانید که عمر گیاه تمام شده است. در این مقاله به معرفی کامل این گیاه پرداخته، انواع گل سنگ را به شما معرفی کرده و شرایط نگهداری گیاه را توضیح میدهیم. در انتهای مقاله نیز درمورد بیماریهای گل گلسنگ و روشهای درمانش صحبت خواهیم نمود.
انواع گیاهان گلدار
معرفی گیاه گل سنگ
هیپوئستس گیاهی علفی است که همانند یک بوته کوچک رشد میکند و طرحهای رنگین برگهایش، آن را به گیاهی جذاب و دوست داشتنی تبدیل کرده است. گل سنگ بسیار رطوبت دوست است. همین ویژگیها آن را به گیاهی مناسب برای تراریومها تبدیل میکند. البته عمر کوتاهی دارد و بعد از گل دهی گیاه به دوره استراحت میرود و یا میمیرد. در کل بهتر است هر بهار گل گلسنگ قدیمی خود را دور بیاندازید و گیاهی جدید تهیه کنید.
بیشتر گل سنگ ها بعد از یک تا دو سال به گل میروند و بعد از آن هم وارد دوره کمون میشوند. میتوانید با چیدن به موقع گل گلسنگ، عمر آن را بیشتر کنید.
انواع گل سنگ
گیاه گل سنگ یا هیپوستس دارای بیش از 100 گونه مختلف است. در زیر انواع گل سنگ همراه با تصاویر زیبایشان را مشاهده میکنید.
کارمینا
این گونه از گل سنگی خال خالی دارای برگهای به رنگ سبز و قرمز میباشند.
کانفتی
این گونه از گیاهان هیپوستس دارای اندازه کوچکتری به نسبت سایر انواع گل سنگ بوده و تا 20 سانتیمتر رشد میکنند. کانفتی ها از رشد سریعی برخوردارند. تنوع رنگی در این گیاهان بالا بوده و شامل رنگهای سفید، قرمز، صورتی و . .. میباشند.
وایت
این گونه منحصر به فرد از گل سنگ دارای برگهایی به رنگ سفید میباشد.
شرایط نگهداری گل سنگ
گیاه گل سنگ نیز مانند گونههای شبیه به خودش شرایط ویژهای را نیاز دارد که در ادامه تمامی آنها را تک به تک بررسی میکنیم؛ اما قبل از آن باید به شما این اطمینان را دهیم که مقالات و اطلاعاتی که در هر قسمت از سایت کافه گلدون مطالعه میکنید، همگی با راهنمایی یک گیاهپزشک حرفهای نوشته شده است که این موضوع به شما در خرید گیاهان آپارتمانی و شیوه نگهداری آنها کمک خواهد کرد. همچنین اگر هر سوالی از لحظهای که تصمیم به خرید گیاه موردنظرتان را گرفتید تا پس از آن و در جریان نگهداری، برایتان پیش آمد، میتوانید هم به قسمت گلیار در سایت مراجعه کنید و هم به پشتیبانهای ما در واتسپ یا بخش چت سایت پیام دهید.
نور
گل سنگ به نور زیاد احتیاج دارد. البته فراموش نشود که این نور بایستی غیرمستقیم به گل بتابد زیرا تابش مستقیم برگها را میسوزاند. نور کم نیز باعث از بین رفتن نقاط و خالهای صورتی روی برگ شده و کمکم برگ به رنگ سبز تغییر رنگ خواهد داد. بهترین مکان برای نگهداری گل سنگ در کنار پنجره پر نور به دور از تابش زیاد آفتاب است.
این گیاهان همچنین با استفاده از نور مصنوعی نظیر لامپ رشد گیاه و فلورسنت نیز به رشد خود ادامه خواهند داد.
دما
گل سنگی به هوای گرم نیاز دارد. سرما باعث از بین رفتن لکههای صورتی روی برگها میشود. دمای روز ۲۹-۲۴ درجه سانتیگراد و دمای شب ۲۳-۲۱ درجه سانتیگراد برای این گیاه مناسب است. دما نباید به زیر ۱۳ درجه سانتیگراد برسد.
آبیاری
در روش نگهداری گل سنگ به آبیاری متوسط نیاز است، یعنی حتما در بین دو آبیاری باید سطح خاک تا عمق 2-3 سانتی خشک شود یا زمانی که به اندازه یک بند انگشت عمق خاک خشک شود. آبیاری گل سنگ در تابستان 2- ۳ بار در هفته و در زمستان 1 – 2 بار در هفته کافی است. در هنگام استفاده از آب، از آب ولرم استفاده کنید.
آب سرد باعث ریزش برگها و کم رنگ شدنشان میشود. از آبیاری بیش از حد خودداری کنید زیرا باعث زرد شدن برگها و پوسیدگی ریشهها میشود. برای آبیاری گیاه هیپوستس همیشه آب را بر روی خاک گیاه بریزید و از آبیاری برگهای آن خودداری کنید. زیرا این امر باعث بروز برخی لکهها بر روی برگهای گیاه میشود. بهترین روش آبیاری آبیاری گل سنگ، آب دادن از زیر گلدان میباشد.
بدین صورت که گلدان را در ظرفی که تا نیمه گلدان پر آب باشد حدود یک ربع قرار بدهید تا بتواند آب کافی را دریافت کند و سرحال شود.
بیشتر بخوانید: روش صحیح آبیاری گیاهان آپارتمانی
رطوبت
این گیاه رطوبت دوست است. شما میتوانید در زیر گلدانی سنگریزه بریزید و آن را تا نیمه از آب پر کنید. (روش جزیره) توجه کنید ته گلدان با آب در تماس نباشد. با استفاده از این روش رطوبت گیاه تامین خواهد شد و یا از روش مه پاشی استفاده کنید. کمبود رطوبت باعث خشکی نوک برگها میشود.
گل گلسنگ در تابستان نیازمند رطوبت است و در زمستان کمتر احتیاج به رطوبت دارد.
خاک گل سنگ
بهترین خاک برای گلدان گل سنگی، خاک غنی با زهکش خوب است. ترکیب خاک لیمونی و کمپوست و یا ترکیب یک قسمت تورب + یک قسمت خاک برگ پوسیده + یک قسمت ماسه نیز برای این گیاه مناسب است.
کوددهی
از دیگر شرایط نگهداری گل سنگ کوددهی مناسب است. جهت این کار گیاه را هر دوهفته یکبار در طول فصل رشد یعنی بهار و تابستان تغذیه کنید.
هرس کردن
به مرور زمان شاخههای این گیاه بلند و باریک میشود. به همین دلیل به طور منظم باید شاخههای بلند گیاه سرزنی شوند تا رشد شاخههای جانبی تحریک و گیاه حالت بوتهای بیابد.
تکثیر گل سنگ
تکثیر گل سنگ از طریق قلمه ساقه و تقسیم بوته و کشت بذر میتوان آن را تکثیر نمود ولی معمولا روش قلمه استفاده میشود.
تعویض گلدان
اگر در اواسط تابستان رشد گیاه کند و متوقف شد و برگها ریز شدند یا ریشههای گیاه از زیر گلدان بیرون زده بود، این به معنی کوچک شدن گلدان فعلی برای گیاه است. در این زمان گلدان را با گلدانی تنها یک سایز بزرگ تر از گلدان قبلی گیاه عوض کنید و خاکی تازه برایش بریزید.
انواع آگلونما
بیماریهای گل گلسنگ
شپشک آرد آلود
بصورت توده پنبهای سفید روی گیاه مشاهده میشود. وجود این حشرات و فعالیت آنان موجب کاهش رشد و ضعیف شدن گیاهان خواهند شد. در صورت فعالیت شپشک ماده چسبناکی به نام عسلک تولید میشود که بر اثر آن سطوح برگ براق و چسبناک میشوند. مصرف این حشره از شیره گیاه موجب کم رنگ شدن برگها و بد شکل شدن آنان و همچینن ضعیف شدن کل گیاه میشود.
جهت کنترل این آفت در گل سنگ میتوانید از سموم مناسب استفاده کنید یا از روشهای غیر شیمیایی نظیر برداشتن حشره با پنبه آغشته به کمی الکل یا مایع صابون استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: شپشک آرد آلود را چگونه از بین ببریم؟
کنه تار عنکبوتی
موجب کم رنگ شدن برگها در نهایت زرد شدن آنان میشود و در زیر سطح برگها نیز تارهای عنکبوت بوجود میآیند. جهت کنترل این آفت میتوانید از سموم مناسب استفاده کنید.
از افزایش رطوبت و کاهش گرما هم برای کم شدن کنه استفاده کرد.
بیماری سفیدک پودری
از بیماریهای قارچی گیاه گل سنگ است که منجر به ظهور پودر سفید رنگ بر روی برگها میشود و در نهایت برگها زرد میشوند. شرایط نور کم و هوای سرد و مرطوب این بیماری را تشدید میکند.
محیطی با دما و نور مناسب برای گیاه تهیه کنید و از خیس شدن برگسار گیاه در حین آبیاری جلوگیری نمایید. برگهای آلوده را حذف کنید.
بیماری پوسیدگی ریشه
مهمترین مشکل این گیاه پوسیدگی طوقه و ریشهها به دلیل آبیاری زیاد یا سنگین بودن و زهکش نامناسب خاک است. پوسیدگی ریشه گل سنگ باعث میشود گیاه رو به زردی و بیحالی رفته و در نهایت خشک شود. برای درمان آبیاری را کمتر کرده و در صورت نیاز از قارچکش مناسب استفاده کنید.
پژمرده شدن
گیاه گل سنگ به خشکی حساس بوده و در صورت خشکی کشیدن سریعا پژمرده میشود. نرسیدن آب کافی به گیاه و کمبور رطوبت علت پژمرده شدن گل سنگ هستند.
برای جلوگیری از پژمرده شدن گیاه به آبیاری منظم آن توجه داشتهباشید و رطوبت مورد نیاز را تامین نمایید.
برگها کمرنگ شده و دچار ریزش گردیده است
محیط نگهداری گل سنگ سرد و یا آب مورد استفاده سرد بوده است. گلدان را به محل گرمتری منتقل کنید.
برگها شروع به زرد شدن کرده و در حال ریختن است
آبیاری بیش از حد اندازه بوده است.
آبیاری را کمتر کنید و زهکش گلدان را نیز چک کنید.
نقاط و خالهای رنگی برگها محو شدهاند
نورکم بوده است. گلدان گل سنگی را به مکانهای پر نورتری انتقال دهید.
برگها رنگ خود را از دست دادهاند و سبز میشوند
علت آن نور کم است. گلدان را به مکان پرنورتری منتقل کنید.
لکههای سوخته روی برگ مشاهده میشود
گیاه در معرض تابش مستقیم نور خورشید بوده است. البته استفاده از براق کنندههای شیمیایی نیز میتواند عامل این تغییرات باشد. شرایط را بررسی و مشکل را رفع کنید.
ساقه بیش از حد دراز و علفی شده و فاصله بین برگها زیاد شده
علت آن نور کم است. گلدان را به مکان پرنورتری منتقل کنید.
حاشیه برگها خشک شده و لوله میشوند و برگها نازک شدهاند
علت سوختن نوک برگ گل سنگ هوای گرم و خشک محیط است، گیاه را آبیاری کنید. گلدان را به محل خنکتری انتقال دهید و مه پاشی را فراموش نکنید.
برگها سیاه میشوند
بخاطر آبیاری زیاد و عدم تهویه مناسب میباشد. آبیاری گل سنگ را کمتر کنید.
برگها ریز شدهاند
علتهای مختلفی نظیر کمبود مواد غذایی یا کوچک شدن گلدان میتواند داشته باشد. شرایط نگهداری گل سنگ را بررسی و مشکل را رفع کنید.
ممنون از شما که مثل همیشه همراه ما بودید.
امیدواریم مطالب فوق براتون مفید بودهباشه.
تا مقاله بعدی، خدانگهدار.
3 دیدگاه در “نگهداری و بیماری های گل سنگ و راههای درمان آن”
خیلی عالی بسیار ممنون مطالب کامل و مفید بود من به نوبه خودم از شما و کارشناس گیاه شناس محترم تشکر میکنم
سپاسگزارم 🙏 بنظرم خیلی کامل بود