آلوئه ورا یکی از گیاهان رایجی است که در آپارتمان و منزل نگهداری میشود و علاوه بر زیبایی، خواص درمانی فراوانی نیز دارد.
نام علمی این گیاه Aloe vera و از خانواده سوسنیان (liliaceae) میباشد.
گیاه آلوئه ورا بومی آفریقا و مناطق مدیترانه‌ای میباشد و 250 گونه مختلف از آن در مناطق مختلف جهان یافت شده و نگهداری میشود.
آلوئه ورا گیاهی شبیه کاکتوس میباشد که با نام‌های صبر زرد نیز شناخته میشود و شرایط نگهداری و پرورش آن بسیار آسان است.
دارای برگ‌های کلفت آبدار و کوزه مانند میباشد و مراقبت از آن بسیار شبیه به نگهداری از کاکتوس‌ها و ساکولنت‌ها میباشد.
آلوئه ورا مثل کاکتوس‌ها یک گیاه آبداراست و نیاز به آبیاری کمتری دارد و در محیط‌های کم آب رشد میکند.
آلوئه ورا فاقد ساقه است و برگ‌هایش تا 90 سانتی متری امکان رشد دارد.
در مکان‌های گرم آلوئه ورای تحت کشت بیرون از محیط خانه گل‌های زیبایی تولید میکند که دارای ساقه بلندی میباشد و رنگ‌های متنوعی دارد.
اما اگر آلوئه ورا بعنوان گیاه آپارتمانی کاشته شود شکوفه نخواهد داد.
نام آلوئه ورا در لغت به معنای ” ماده تلخ درخشان” است که از کلمه عربی “آلوئه” گرفته شده است.
اگر تیغ‌هایی را که در لبه برگ‌ها قرار دارند جدا کنیم از جای خالی آنها ژلی ترشح میشود که تمام خواص گیاه در آن قرار دارد.
انواع سانسوریا
سانسوریا شمشیری ابلق با گلدان ۸ضلعی
سانسوریا شمشیری ابلق با گلدان فایبرگلاس استوانه
سانسوریا پاکوتاه سبز و پتوس سفید با گلدان میکا و پایه فلزی
سانسوریا پاکوتاه سبز و ابلق با گلدان میکا و پایه فلزی
سانسوریا شمشیری ابلق با گلدان فلزی
سانسوریا شمشیری سبز با گلدان فلزی
سانسوریا شمشیری ابلق با گلدان پلیمری و پایه حصیری
سانسوریا شمشیری سبز با گلدان پلیمری و پایه حصیری
برخی از خواص دارویی آلوئه ورا
شیره آلوئه ورا برای درمان بریدگی‌های خفیف، سوختگی‌ها، گزش حشرات، آفتاب سوختگی موثر است.
یبوست را برطرف میکند و روده‌ها را تمیز میکند.
برای معالجه آسم مفید است.
سوء هاضمه را برطرف میکند در معالجه صرع مفید است.
خون را تصفیه میکند.
برای معالجه اسهال خونی مفید است.
برای رفع ریزش مو، شیرابه آنرا به سر مالیده و موها را با آن ماساژ دهید.
گرفتگی کبدی را برطرف میکند.
برای التیام زخم‌ها شیرابه آنرا روی زخم بمالید.
برگ‌ها را بشکنید و ژله آنرا به پوست بمالید.
مبتلایان به بیماری قند می‌توانند با مصرف این گیاه قند خون خود را کنترل کنند.
همچنین دارای خاصیت آنتی باکتریال و ضدمیکروب است.
شرایط نگهداری آلوئه ورا
نور
برای رشد نیاز به نور کامل و زیاد دارد که به طور غیرمستقیم و مایل به آن بتابد.
نور کم و نور زیاد در هر دو حالت برای گیاه مضر میباشد و موجب زرد شدن گیاه در طولانی مدت میشود.
بهتر است جایی در منزل و گلخانه قرار گیرد، تا نور خورشید بطور غیر مستقیم به آن بتابد و هر دو هفته یک بار گلدان چرخانده شود تا نور به تمامی برگ‌ها برسد.
پنجره‌های شرقی و غربی در خانه برای نگهداری این گیاه بسیار مناسب‌اند.
سعی کنید در زمانی که نور ظهر به صورت شدید در فصل‌های گرم سال به گیاه می‌تابد گیاه در سایه قرار داشته باشد.
دما
آلوئه ورا گیاهی است که بیشتر در مناطق گرمسیری و خشک پرورش می‌یابد.
این گیاه به دمایی
بین 17 تا 24 درجه سانتی گراد نیاز دارد و در گرما و سرمای شدید آسیب می‌بیند.
االبته این گیاه به تغییرات زیاد دمایی حساس است.
اگر در جایی زندگی می‌کنید که تفاوت دمای روز و شب خیلی زیاد است، به هیچ وجه آن را خارج از خانه نگهداری نکنید.
به دلیل حجم فراوان آب درون برگ‌ها، این گیاه به شدت نسبت به سرما حساس است.
آبیاری
آبیاریگیاه آلوئه ورا یک گیاه آبدار است و مانند کاکتوس‌هاو گیاهان گوشتی نیاز خیلی زیادی به آب ندارد.
بهترین زمان آبیاری گیاه زمانی است که خاک آن کاملا خشک شده‌باشد.
گیاه آلوئه ورا را 12 یا 14 روز یک بار زمانی که خاک این گیاه کاملا خشک شد آبیاری کنید.
این زمان میتواند حتی چند هفته یکبار باشد.
این گیاه در زمستان به آبیاری کمتری نیاز دارد.
میزان آب دهی به این گیاه تا حدی که خاک گلدان مرطوب باشد کافی است.
بنابراین بعد از آبیاری مطمئن شوید آب از گلدان خارج شده باشد و اگر آب در زیر گلدانی جمع شد سریع آن را تخلیه کنید.
زیرا آب اضافه سبب فاسد شدن ریشه میشود.
این گیاه به رطوبت زیاد و باتلاقی شدن خاک گلدان بسیار حساس هست و ایجاد چنین شرایطی باعث پوسیدگی ریشه و ساقه و در نتیجه مرگ گیاه خواهد شد.
خاک
خاکاز خاک‌هایی با حاصل‌خیزی متوسط و زهکشی بالا استفاده کنید.
یعنی خاکی که آب را خیلی زیاد داخل خودش ذخیره نکند و بلافاصله آب اضافی را از زیر گلدان خارج کند.
میتوانید از هر ترکیبی برای خاک استفاده کنید، مانند خاک‌های آماده کاکتوس و یا اینکه از ترکیبی از خاک باغچه + ماسه و یا ترکیب پیت ماس + ماسه یا ترکیب ماسه + پرلیت + خاکبرگ استفاده کنید.
کود
عموما این گیاه نیاز به کوددهی ندارد، اما در صورت مشاهده ضعف و بی حالی در گیاه خاک گلدان را مقداری کوددهی کنید.
بهترین زمان این کار ماهی یکبار در فصل بهار میباشد.
برای اینکار میتوانید از کودهای مخصوص کاکتوس و گیاهان آپارتمانی به صورت محلول در آب از ماهی یکبار و به شکل آبیاری، گیاه خود را تغذیه کنید.
کودهای ارگانیک و یا کودهای گرم را برای گیاهان کاشته شده در محیط بیرون می‌توان استفاده کرد.
تعویض گلدان
تعویض گلدانبعد از گذشت یک تا دو سال از کاشت آلوئه ورا گلدان را تعویض نمایید، زیرا ریشه‌های آن به حد کافی رشد کرده‌اند.
بهتر است هر 6 ماه یکبار نیز خاک گلدان را عوض کنید و دقت داشته‌باشید هنگام تعویض خاک زهکشی‌های گلدان را مسدود نکنید.
زیرا وجود زهکشی مانع از فساد ریشه گیاه میشود.
توجه داشته باشید همیشه گلدانی با یک سایز بزرگ‌تر انتخاب کنید.
چون تمامی گیاهان ابتدا به رشد ریشه می‌پردازند و سپس ساقه و برگ‌های خود را افزایش میدهند.
البته آلوئه ورا در محیط آپارتمانی خیلی رشد نمی‌کند و اصولا تا پنج سال میتواند در یک گلدان نگهداری شود.
تکثیر
تکثیرتکثیر از دو طریق پاجوش و قلمه برگ میتواند صورت بگیرد.
روش پاجوش:
روش پاجوش:برای تکثیر گیاه آلوئه ورا در منزل بهترین و ساده‌ترین روش کاشت پاجوش در بهار یا تابستان است.
آلوئه ورا هر 6 ماه یک بار پاجوش‌ها یا جوانه‌هایی میزند که درست در قاعده گیاه رشد میکند.
خیلی آرام و به آهستگی این جوانه‌ها را با ریشه از گیاه جدا کنید و آنها را در یک گلدان جداگانه بکارید.
پس از گذشت دو تا سه هفته خواهید دید ریشه‌های گیاه رشد می‌کنند و یک آلوئه ورا را به وجود می‌آورند.
روش قلمه برگ:
برای شروع ابتدا باید به دنبال برگ مناسب برای تکثیر آلوئه ورا باشید.
توصیه شده که برگ‌های به طول ۸ سانتی‌متر به بالاتر را انتخاب کنید.
وقتی برگ با اندازه مورد نظر را انتخاب کردید با استفاده از یک چاقوی تیز برگ را در جهت رو به پایین خوب ببرید.
دقت داشته باشید؛ اگر چاقوی مورد استفاده شما تیز نباشد، ممکن است باعث خراب شدن انتهای برگ و حتی قسمت مانده روی گیاه اصلی شود.
هر چقدر برگ مورد نظر را با فشار کم و دقت بیشتری ببرید، احتمال آلوده شدن آن به انواع قارچها و باکتری‌ها کمتر است.
پس از آنکه برگ‌های مورد نظر را از گیاه اصلی جدا کردید، آنها را در یک مکان گرم‌تر نگهداری کنید.
تا روی قسمت برش خورده گیاه لایه‌ای تشکیل شود تا این لایه مانع از ورود انواع بیماری‌ها به داخل برگ شود.
در ضمن این کار از خروج رطوبت و ژله داخلی برگ آلوئه ورا به بیرون نیز جلوگیری میکند.
نباید از یاد برد برگ آلوئه ورا اگر آلوده شود، زمان زیادی دوام نخواهد آورد.
شاید ایجاد یک لایه در قسمت برش خورده برگ بین چند روز تا چند هفته به طول انجامد.
حال شما میتوانید گلدانی را با استفاده از خاک مخصوص گل‌های کاکتوس پر کنید.
اگر چنین خاکی در دسترس نداشتید میتوانید از مخلوط خاک و ماسه و شن استفاده کنید.
وقتی خاک و گلدان مورد نظر آماده شد، وقت آن رسیده که برگ آلوئه ورا را درون خاک گلدان قرار دهید.
قبل از شروع این کار برگ را درون هورمون ریشه زا قرار دهید.
پس از انجام این کار برگ را در حدود یک سوم درون خاک فرو کنید.
البته این کار را به آرامی انجام دهید تا به برگ مورد نظر آسیب وارد نشود.
مراقبت بعد از قلمه زدن:
وقتی کار کاشت برگ آلوئه ورا تمام شد، نوبت به مراقبت‌های بعد از آن می‌رسد.
در این مرحله سعی کنید گلدان مورد نظر را در مکان کمی گرم و ترجیحا آفتابی قرار دهید و به اندازه کافی به آن آب برسانید.
بهتر است برای چهار هفته اول کاشت برگ آلوئه ورا خاک آن را همواره مرطوب نگهدارید.
پس از این مرحله آبیاری را در مواقعی انجام دهید که سطح خاک گلدان خشک شده باشد.
از خشک شدن و یا ضعیف شدن برگ آلوئه ورا نگران نشوید.
وقتی برگ شروع به ریشه زدن کند، معمولا برگ مورد نظر با کاهش حجم مواجه میشود و یا حتی رو به خشک شدن می‌رود.
انواع لیندا
شامادورا و اسکاندنس با گلدان پلیمری و پایه فلزی
لیندا با گلدان تورینگ
لیندا با گلدان پایه دار فلزی
گلدان پایه دار فلزی رومیزی
اسکاندنس و لیندا با گلدان رومیزی
مشکلات و بیماری‌های آلوئه ورا
کپک سیاه یا دوده ای روی برگ‌ها:
نوعی قارچ است که در اثر نیش حشرات زننده مانند شته‌ها و تخم ریزی روی گیاه ایجاد میشود و سلامت آن را به خطر می‌اندازد .
برای کنترل آن باید با حشرات مبارزه کرد و از سموم حشره کش یا صابون‌های گیاهی حشره کش استفاده نمود.
شپشک آردآلود:
بصورت توده پنبه‌ای سفید روی گیاه مشاهده میشود.
این حشره از شیره گیاه استفاده میکند و موجب کاهش رشد گیاه میشود.
حذف فیزیکی شپشک از روی گیاه، بریدن قسمت‌های خیلی آلوده و سمپاشی با سموم سیستمیک تاثیر مناسبی دارد.
شته:
شته در اثر مصرف شیره و زخمی کردن پوست گیاهان موجب کاهش رشد و ضعف گیاه و همچنین زرد، قهوه‌ای شدن و چروکیدگی برگ‌های گیاه میشود.
برداشتن شته‌ها و سمپاشی با سموم حشره‌کش مناسب برای کنترل آن توصیه میشود.
پوسیدگی طوقه و ریشه:
یکی دیگر از مشکلات گیاه آلوئه ورا پوسیدگی ریشه است که باعث زرد و پژمرده شدن برگ‌ها و شل شدن گیاه میشود.
و ناشی از آبیاری بیش از اندازه گیاه است و ممکن است گیاه را از بین ببرد.
سعی کنید در آبیاری این گیاه دقت کافی رو داشته باشید.
پژمرده شدن:
نداشتن نور کافی ، آبیاری بیش از حد و ماندن آب در گلدان یا اطراف ریشه گیاه آلوئه ورا، دمای نامناسب محل نگهداری و تکثیر نادرست گیاه منجر به پژمرده شدن گیاه آلوئه ورا میشود.
پوسیدگی باکتریایی:
بصورت لکه‌های آبدار تیره رنگ در پایه برگ‌ها شروع میشود،
پوسیدگی به سرعت پیشرفت میکند و کل گیاه را ظرف 2 تا 3 روز از بین میبرد.
کل برگ به یک توده لیز و چسبناک تبدیل میشود که بتدریج شل میشود.
این بیماری در اثر آبیاری و رطوبت زیاد ایجاد میشود.
بنابراین در آبیاری گیاه باید بسیار دقت کرد. همچنین زهکش خاک چک شود.
گال یا سرطان:
این بیماری توسط نوعی کنه ایجاد میشود و باعث افزایش تعداد سلول‌های گیاه و غیر عادی شدن آن میشود.
در این حالت باید قسمت آلوده بریده شود و حذف شود و جای بریدگی روی گیاه کنه کش زده شود.
پوسیدگی قاعده ساقه:
این بیماری در شرایط سرد و مرطوب بوجود میآید.
باعث میشود قاعده ساقه پوسیده و به رنگ قهوای قرمز تا سیاه در بیاید.
باید قسمت سالم را از آلوده جدا کرد و برید.
زنگ آلوئه ورا:
نوعی بیماری است که در اثر قارچ ایجاد میشود.
و باعث ایجاد لکه‌های مدور سفت قهوه‌ای تا سیاه روی برگ‌ها میشود و باعث ریزش برگ میشود.
حذف برگ آلوده و استفاده از قارچکش مناسب در کنترل آن توصیه میشود.
لکه برگی:
لکه‌های سیاه یا قهوه‌ای رنگی در طول برگ‌ها شکل می‌گیرد و نوک برگ‌ها پژمرده و قهوه‌ای میشود.
عدم خیس شدن برگ‌ها، حذف برگ آلوده و همچنین استفاده از قارچکش‌های مناسب میتواند بر روی این بیماری مؤثر باشد.
برگ‌ها لاغر و پریشان شده اند:
در صورتی که برگ‌های گیاه لاغر شده و زیبایی ظاهری خود را از دست داده‌اند، بهتر است تعداد دفعات آبیاری گیاه را بیشتر کنید.
و بیش از حد خشکی ندهید.
علاوه بر خشکی، کمبود نور و مواد غذایی نیز میتواند دلایل به وجود آمدن این مشکل باشد.
که بهتر است هر یک ماه یکبار در فصول بهار و تابستان با کود مایع تقویت شود.
برگ‌ها قرمز و قهوه ای شده اند:
آلوئه ورا طالب نور خورشید است، اما در صورتی که نور بسیار شدید باشد، برگ‌ها حالت سوختگی و مردگی به خود می‌گیرند.
در اینصورت باید آنها را در جایی با آفتاب کمتر و یا نیم سایه قرار دهید تا برگ‌ها دوباره حالت طبیعی خود را بازیابند.
برگ‌ها آویزان و سر پایین شده اند:
در صورتی آلوئه ورا نور کمی دریافت کند، برگ‌ها بیحال شده و به سمت پایین متمایل می‌شوند.
مکانی با آفتاب معتدل برای آلوئه ورا مناسب است.
رشد گیاه کم یا متوقف شده است:
اگر بعد از چند وقت متوجه شدید که گیاه شما رشد نمی‌کند و یا رشد آن بسیار کم شده است.
ممکن است خاک آن به سمت قلیایی شدن پیش رفته باشد و عناصر مورد نیاز گیاه بسیار کم شده باشد.
در این شرایط بهتر است خاک گیاهتان را به صورت کامل تعویض کنید و از خاک جدید با درصد اسیدی بیشتر استفاده کنید.
جهت پرسش در رابطه با مشکل گیاهتان و اطلاع از راه‌های درمان آن، اینجا کلیک کنید و با کارشناس متخصص گل و گیاه ارتباط برقرار کنید.
ممنون از شما که مثل همیشه همراه ما بودید.
امیدواریم مطالب فوق براتون مفید بوده‌باشه.
تا مقاله بعدی، خدانگهدار.
