گل محمدی با نام علمی Rosa damascene گیاهی چند ساله از جنس رز (Rose) و از خانواده گل سرخیان (Rosaceae) است. گل محمدي به شکل درختچهای میروید و شاخه های آن تیغ دار است. گاهی ارتفاع درختچهها میتواند تا 2 متر هم برسد. برگها در این گیاه مرکب و دارای برگچههای چرمی، متقابل و دندانه دار است.
گیاه گل محمدی به گل پیامبر، گل سرخ عطری، گل عطری و گل سوری هم معروف هست. این گل هم چنین به “رز دمشقی” هم معروف است و علت این نامگذاری صادرات گل محمدی و اسانس آن از دمشق به اروپا در گذشته بوده است. گل محمدی بومی آسیا، شرق اروپا و آفریقا است. این گیاه یا گل سرخ به رنگهای زرد، سفید، صورتی کمرنگ و پررنگ دیده میشود.
گل محمدی علاوه بر زیبایی و عطر بسیار مطبوعی که دارد، دارای خواص دارویی بسیاری هم هست و گونههایی از این گل که رنگ تیرهتر دارند خواص دارویی بیشتری هم دارند و علت آن وجود تانن بیشتر در گلهای تیرهتر هست. بیش از 200 گونه و 18000 رقم گل محمدی در سراسر دنیا موجود است، که از این میان سه گونه برای تهیه گلاب استفاده میشود.
در این مقاله ابتدا درباره نگهداری گل محمدی صحبت میکنیم و سپس در ادامه نحوه تکثیر گل محمدی را باهم بررسی خواهیم کرد. اگر علاقهمند به یادگیری روش تکثیر گل محمدی هستید، میتوانید ابتدای مقاله رد کرده و قسمت روشهای تکثیر را مطالعه بفرمایید.
انواع گیاهان گلدار
خواص دارویی گل محمدی
این گل از جایگاه مهمی در طب سنتی ایرانی برخوردار است و از نظر اقتصادی نیز از گلهای زینتی ارزشمند به شمار میآید. گل محمدي بدلیل داشتن مقادیر بالایی از عناصری مانند منیزیم، پتاسیم و منگنز و ویتامینهای A , C و E و آنتی اکسیدانهای فراوان دارای خواص دارویی متنوعی است. از غنچههای خشک گل محمدی به عنوان دمنوش آرامش بخش استفاده میکنند. همچنین گلبرگهای خشک این گل در التیام و بهبود زخمها استفاده میشود.
دمنوش گل سرخ میتواند تب بالا را کنترل کند و خاصیت تب بری دارد. عصاره و اسانس گیاه گل محمدی در قرن دهم توسط ابوعلی سینا استخراج شد و برای درمان انواع بیماریها مورد استفاده قرار گرفت. از بعضی از گونههای گل محمدی گلاب تهیه میشود.
در حال حاضر کشور های ایران، افغانستان، هند و ترکیه در صنعت عصارهگیری گل محمدی فعالیت دارند و ایران یکی از بزرگترین صادر کنندههای عصاره این گل است. عصاره و دمنوش گل محمدی مقوی معده است و به بهبود دستگاه گوارش و رفع مشکل یبوست کمک میکند. خواص ضد التهابی و ضد دیابتی گل محمدي در مقالات علمی بسیاری تایید شده است. دمنوش و چایی گل سرخ باعث کاهش استرس و خواب آرام میشود.
نیازها و شرایط نگهداری گل محمدی
این گل نیز مانند گونههای شبیه به خودش شرایط ویژهای را نیاز دارد که در ادامه تمامی آنها را تک به تک بررسی میکنیم؛ اما قبل از آن باید به شما این اطمینان را دهیم که مقالات و اطلاعاتی که در هر قسمت از سایت کافه گلدون مطالعه میکنید، همگی با راهنمایی یک گیاهپزشک حرفهای نوشته شده است که این موضوع به شما در خرید گیاهان آپارتمانی و شیوه نگهداری آنها کمک خواهد کرد. همچنین اگر هر سوالی از لحظهای که تصمیم به خرید گیاه موردنظرتان را گرفتید تا پس از آن و در جریان نگهداری، برایتان پیش آمد، میتوانید هم به قسمت گلیار در سایت مراجعه کنید و هم به پشتیبانهای ما در واتسپ یا بخش چت سایت پیام دهید.
گل محمدی به چه میزان نور نیاز دارد؟
گل سرخ برای شادابی و گلدهی بیشتر به نور کامل آفتاب نیاز دارد و اگر در سایه قرار بگیرد گلدهی کاهش پیدا میکند. هم چنین در صورت نرسیدن نور کافی گیاه رشد علفی خواهد داشت و میزان اسانس و عصاره گیاه هم کم میشود.
آبیاری گل محمدی به چه صورت هست؟
آبیاری گل محمدی باید منظم انجام شود. بین دو آبیاری اجازه دهید حدود دو سانت از سطح خاک خشک شود سپس اقدام به آبیاری کنید. در نگهداری گل محمدی تشنگی بیش از حد باعث بی حال شدن گیاه و آبیاری بیش از اندازه هم باعث پوسیدگی ریشه آن میشود.
خاک مورد نیاز گل محمدی
گل سرخ به خاکی با pH خنثی (7-5.5) با زهکشی بالا نیاز دارد. برای ترکیب خاک گلدان می توانید از خاک رسی – شنی استفاده کنید. برای نگهداری گل محمدی در گلدان دقت کنید گلدان حتما زهکش مناسب داشته باشد.
دما و رطوبت مورد نیاز برای نگهداری گل محمدی
گل محمدي به دمای متعادل دارد و برای شکوفایی غنچههای آن دمای 15 تا 20 درجه سانتی گراد نیاز است. گل سرخ برای رفتن به فاز گلدهی نیاز به خواب زمستانی و اختلاف دمای 3 تا 5 درجه بین شب و روز دارد. این گل برای گلدهی به رطوبت حدود 60 درصد نیاز دارد.
کوددهی گل محمدی به چه صورت است؟
برای تغذیه گل محمدی در فصل رشد گیاه از انواع کود ازت پایین و پتاسیم بالا استفاده کنید.
هرس گل محمدی چگونه است؟
گل محمدی نیاز به هرس خاص ندارد اما برای تحریک گیاه به رشد جانبی می توانید گیاه را در بهار هرس کنید. هرس گل محمدی در فصل بهار به گلدهی بیشتر گیاه در فصل تابستان کمک میکند. همچنین شاخههای خشک و مرده گیاه نیاز به هرس دارند.
روش تکثیر گل محمدی
اولین نکته برای کاشت و تکثیر گل محمدی مشخص کردن زمان کاشت هست، بهترین فصل کاشت گل محمدی از اواخر اسفند تا اوایل بهار است: گل محمدی از طریق قلمه ساقه، جدا کردن پاجوش و خوابانیدن تکثیر میشود.
قلمه زدن گل محمدی یکی از بهترین روشهای کاشت و تکثیر این گل میباشد:
نحوه تکثیر گل محمدی اینگونه است که قلمههایی 8 تا 12 سانتیمتری سالم دارای یک تا سه گره را با یک قیچی ضدعفونی شده از گیاه اصلی جدا کنید. برای ریشهزایی سریعتر قلمهها را در محلول ریشه زا فرو کنید. قلمهها را در بستر کشت که میتواند ترکیبی از پرلیت و ماسه باشد قرار دهید. آبیاری قلمهها منظم انجام شود.
میتوانید برای تامین رطوبت گیاه روی قلمهها یک کیسه شفاف پلاستیکی بکشید و چندسوراخ برای برقراری جریان هوا روی آن ایجاد کنید. گلدان حاوی قلمه را دور از تابش مستقیم آفتاب نگهداری کنید. سه تا چهار هفته زمان میبرد تا قلمهها ریشهدار شوند.
در روش قلمه زدن گل محمدی پس از ریشه دار شدن میتوانید قلمهها را به گلدان بزرگتر با بستر کشت مناسب منتقل کنید.
انواع درختچه و گیاهان گران قیمت
گل محمدی درگیر چه آفات و بیماریهایی میشود؟
در زمان خرید گیاه گل محمدی، آن را از نظر وجود آفات و بیماریها بررسی کرده و بعد از انتقال به منزل حدود یک هفته تا 10 روز گیاه را قرنطینه کنید. از آفات شایع گل محمدي کنه تار عنکبوتی، شپشک و شته است.
آفت کنه تار عنکبوتی
کنههای تار عنکبوتی در پشت برگها و جوانهها تخم گذاری میکنند و گاهی با چشم قابل دیدن نیست. علایم این آفت به شکل تارهای عنکبوت پشت برگ و زرد و ضعیف شدن برگها و ریزش جوانهها دیده میشود. برای درمان و کنترل این آفت از سموم اختصاصی کنه کش مانند آبامکتین استفاده کنید.
علایم وجود شته
شتهها از محتویات درون سلولی و شیره گیاهی تغذیه میکنند و باعث تضعیف گیاه و ریزش غنچهها و جوانهها میشود. برای کنترل این آفت از سموم آفتکش شیمیایی میتوانید استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: 7 نوع آفت گیاهی مهم که همواره گیاهان شما را تهدید می کند!
پوسیدگی ریشه
در صورت بسته بودن سوراخهای زهکش زیر گلدان، خاک نامناسب و آبیاری بیش از اندازه گیاه دچار پوسیدگی میشود. برای جلوگیری از این مشکل، آبیاری منظم باشد و هرزمان سطح خاک به عمق دو سانت خشک بود، آبیاری انجام شود و چک کنید که زهکش زیر گلدان باز باشه و از خاکی با زهکش مناسب استفاده کنید.
در صورت آلودگی گیاه قسمتهای پوسیده ریشه را با یک قیچی ضدعفونی شده جدا کنید و از قارچکش سیستمیک مانند کاربندازیم استفاده کنید.
لکههای قهوهای و سیاه سطح برگ
لکه سیاه که یک بیماری قارچی است از بیماریهای بسیار مخرب در گل محمدی است. لکهها به رنگ سیاه و قهوهای سطح برگ دیده میشود و با گسترش لکهها کل برگ از بین میرود.
بیماریهای قارچی برگ در اثر رطوبت بالای محیط، غبار پاشی از فاصله نزدیک سطح گیاه و آبیاری بیش از اندازه اتفاق میافتد. برای درمان علت قهوهای شدن برگ گیاهان آپارتمانی، برگهای آلوده را جدا کرده و از سموم قارچکش مانند مانکوزب برای جلوگیری از گسترش بیماری استفاده کنید.
کپک خاکستری در گل محمدی
کپک خاکستری هم یک بیماری قارچی است که در اثر قارچ بوتریتیس ایجاد میشود و علایم به شکل پوشش خاکستری و کپک مانند روی برگ و ساقهها دیده میشود. برای کنترل و درمان پوسیدگی خاکستری از سموم قارچکش بر پایه مس استفاده کنید.
سفیدک در گل محمدی
سفیدک سطحی یک بیماری قارچی است که در بیشتر نقاط کشور انتشار دارد. خسارت سفیدک در فصل بهار دیده می شود. علایم بیماری به شکل پوشش سفید رنگ و آردی شکل روی برگها و شاخههای جوان و غنچهها دیده میشود. این قارچ باعث میشود غنچهها باز نشده و در صورت باز شدن بریزند.
برای درمان این مشکل میتوانید از قارچکشهای مانند توپاس و استروبی طبق دستور توصیه شده استفاده کنید.
عدم گلدهی گل محمدی
کمبود نور و قرار گرفتن در سایه، کمبود مواد غذایی خاک میتواند از علتهای توقف گلدهی گل محمدی است. گل محمدي برای گلدهی و شادابی بیشتر حداقل به 6 ساعت نور آفتاب کامل نیاز دارد و در فصل رشد گیاه از کودهای مخصوص گلدهی مانند کودهای پتاسیم بالا استفاده کنید.
ممنون از شما که مثل همیشه همراه ما بودید.💕
امیدواریم مطالب فوق براتون مفید بوده باشه.
تا مقاله بعدی، خدانگهدار.
2 دیدگاه در “راهنمای نگهداری و تکثیر گل محمدی”
عالی توضیح دادید از اینکه جامع توضیح دادید سپاسگزارم
دستتون درد نکنه استفاده کردیم خوب بود