با نزدیک شدن به پایان سال، شاید شما هم به فکر کاشت سبزه عید افتادهاید.
در این نوشته به اهمیت کاشت سبزه در سال نو ایرانیها میپردازیم.
و سپس به توضیح نحوه کاشت سبزه عید اشاره خواهیم کرد.
در نهایت نیز باید بدانیم که حفظ منابع و حفاظت از محیط زیست، یک وظیفه ملی است.
که هر ایرانی در عین احیای سنتهای سال نو، باید به این مسائل نیز توجه ویژه داشته باشد.
انواع گلدان مناسب گیاهان آپارتمانی
رفتن به پیشواز سال جدید بعد از گذشت سالی سخت و غم انگیز
با نزدیک شدن به عید نوروز، مردم کم کم به فکر خانه تکانی و پاک کردن گرد و غبار سال گذشته از روی زندگی خود هستند.
سال جاری که در حال نزدیک شدن به انتهای آن هستیم یکی از سختترین سالهای چندین دهه گذشته بود.
و به واسطه شیوع بیماری کرونا بسیاری از هموطنان خود را از دست دادیم.
ولی در سختترین شرایط نیز احیای رسوم ملی، جزو زندگی ایرانیان شده است و دست کشیدن از آن محال است.
شور و اشتیاق رفتن به پیشواز سال جدید و عید نوروز، بعد هزاران سال همچنان برای ایرانیها وجود دارد.
مردم ایران خود را میراثدار فرهنگ و اصالت گذشته میداند.
به همین دلیل است که ما ایرانیها به سنت چندین هزار سالۀ سفره هفت سین، هنوز هم پایبند هستیم و منتظر لحظه تحویل سال میمانیم.
کاشتن سبزه، یکی از ارکان اصلی پیشوازی از سال نو در ایران است
نقش سبزه در رفتن به پیشواز سال نو
همان طور که میدانید یکی از الزاماتِ داشتن سفره هفت سین، سبزه است.
سبزه یکی از سینهای این سفره و شاید مهمترین آنها باشد.
چون آنچه از سفره هفت سین در طول تعطیلات نوروز تا روز سیزده بدر باقی میماند همین سبزه است.
سبزه، نمادی است از برکت، شادی و رونق برای سال جدید است و همچنین، خبر از پیوند و دوستی انسان با طبیعت میدهد.
از آمدن بهار و فصل شکوفاییمیگوید و زیبایی خاصی به حال و هوای سال نو میبخشد.
نحوه کاشت سبزه سال نو
نوع دانۀ مورد استفاده برای کاشت سبزه
برای کاشت سبزه سال نو اولین سوال این است که چه نوع سبزهای میکارید؟
رایجترین بذرهای مورد استفاده برای کاشت سبزه، بذر غلات و خصوصا گندم است.
و اکثر سبزههایی که میبینید مردم، سر سفره هفت سین دارند یا در روز سیزده به در با خود آوردهاند سبزه گندم هستند.
و توصیه میشود شما هم دانههایی را برای کاشت سبزه انتخاب کنید که کاشت، جوانه زنی و مراقبت از آنها آسانتر است.
مثل گندم یا عدس.
انواع دانههای دیگری که برای کاشت سبزه استفاده میشوند عبارتند از:
عدس، ماش، ذرت، خاکشیر، شاهی، شنبلیله، ارزن، یونجه، کنجد، سویا و آفتابگردان که هر کدام زیبایی خاصی دارند.
و حتی شاید از سبزه گندم هم زیباتر باشند.
نکتهای که باید در استفاده از دانهها بدانید این است که دانهها باید تازه باشند.
و اگر چند سال است آنها را نگه میدارید احتمال جوانه زدنشان ضعیف است.
برای کاشت سبزه عید از انواع دانههای غلات، میتوان استفاده کرد
زمان کاشت و مدت زمان لازم برای جوانه زنی
برای اینکه سبزهها تا عید و بعد از آن برای روز سیزده به در به رشد کافی برسند، اکثر دانهها تقریبا باید از اواسط اسفند ماه و یا حداقل ده روز مانده به نوروز، کاشته شوند.
بسیاری از دانهها بسته به نوع دانه باید بین ۵ ساعت تا نزدیک به یک شبانه روز در آب خیسانده شوند.
تا بعد از کاشت، خوب جوانه بزنند.
مدت جوانه زنی دانههای به کار برده شده برای کاشت سبزه نیز از دو تا ۵ روز متغیر است.
و این به نوع دانهای که استفاده میکنید بستگی دارد.
نحوه کاشت سبزه عید
نحوه کاشت سبزه با انواع دانهها بسیار شبیه به هم است و در برخی از موارد کمی با هم فرق میکند.
سختی اصلی کار تا جوانه زدن بذر هاست و بعد از آن با یک مراقبت ساده و منظم، سبزه به رشد خود ادامه میدهد.
شیوه کلی در مورد اکثر دانهها به این صورت است که بعد از خیساندن دانهها در آب، آنها را درون یک ظرف کم عمق و مسطح شبیه بشقاب معمولی میریزند و کمی آب در کف بشقاب ریخته میشود.
خیساندن دانهها اولین مرحله برای کاشت سبزه سال نو است
تا قبل از جوانه زدن باید حواس بیشتری به دانهها داشته باشید.
و یکی از مهمترین مراقبتهایی که باید از آنها انجام دهید این است که تقریبا، هر روز باید ظرف دانهها را آبیاری کنید.
تا رطوبت کافی برای جوانه زدن دانهها فراهم شود.
و برای اینکه ظرف را غرقاب نکنید و دانهها را در آب شناور نکنید بهتر است که روی دانهها را با یک پارچه سفید و نازک بپوشانید.
و نحوه آبیاری شما بصورت اسپری کردن آب به پارچه باشد.
تقریبا باید در مدت لازم تا جوانه زنی دانهها پیوسته پارچۀ روی بذرها، مرطوب باقی بماند.
برای این کار علاوه بر آب پاشی باید ظرفهای شما زیر نور مستقیم آفتابنباشند.
نکته دیگر اینکه باید هر یکی دو روز، یک بار آبِ مانده در ظرف را خالی کنید و آب تازه به بذرها بپاشید.
مراقبت از سبزه، بعد از جوانه زدن دانهها
بعد از جوانه زدن دانهها دیگر نیازی به پارچۀ روی ظرف نیست، پس آن را بردارید.
در مورد ظرف نیز، اکثر سبزهها نیازی به تغییر ظرف و حتی ریختن خاک در آن ندارند.
و خود دانه، غذای کافی برای رشد و سبز شدن گیاه را تا ارتفاعهای مطلوب تامین میکند.
وقتی به این مرحله از کاشت سبزه رسیدید، باید همچنان هر روز یا هر دو روز یکبار سبزهها را آبیاریکنید.
البته نه به اندازهای که کل ظرف را پر آب کنید و دانهها جابجا شوند.
بعد از جوانه زدن دانهها، نور و هوای تازه هم باید به ظرفها بخورد.
و اگر در داخل خانه، سبزهها را نگه میدارید هر یکی دو روز برای چند ساعت، آنها را در فضای باز بگذارید.
وگرنه بعد از مدتی زرد و پژمرده میشوند و به روز عید یا سیزده به در نمیرسند که از بین میروند.
بعد از جوانه زدن سبزه، باید به آبدهی منظم و قرار دادن آن در معرض نور و هوای تازه اقدام کنید
نکته دیگر این است که سبزهها را نباید در معرض باد بگذارید، چون وضعیت چندان پایداری ندارند.
همچنین برای حفظ شکل زیبای سبزه و پخش نشدن به اطراف باید بعد از کمی ارتفاع گرفتن، آنها را با یک بند یا پارچه ببندید.
تنوع و خلاقیت بیشتر در کاشت سبزه
برخی خانوادهها سعی میکنند، سبزههای متفاوتتر و زیباتری برای سال نو بکارند.
به همین دلیل دست به خلاقیت در کاشت سبزه میزنند.
مثلا به جای سبزه در یک ظرف ساده میتوان از ماکتهای خاصی که در بازار وجود دارد استفاده کرد و سبزه را روی آنها کاشت.
با این کار سبزه بعد از روییدن، شکل ماکت را به خود میگیرد.
مثلا یک سبزه تپهای شکلِ زیبا را صاحب خواهید شد.
یا اینکه میتوان برای زیبایی بیشتر، از دو نوع بذر در کنار همدیگر استفاده کرد.
که بعد از روییدن، سبزهای دو رنگ یا چند رنگ خواهید داشت.
سبزههای گلدانی، کوزهای و یا کاشت سبزه در انواع خاک ژلهای که جدیدا باب شده است همگی از انواع سبزههای جدید عید هستند.
که گاها در برخی خانهها به چشم میخورند.
همچنین گاها دیده میشود که افراد، سبزههای چند طبقه یا سبزه درختی دارند.
که برای داشتن این نوع سبزهها نیز صرفا به یک ظرف متفاوت نیاز دارید.
تا بعد از کاشت، سبزه شکل ظرف را به خود بگیرد و به شکل درختی یا چند طبقه دیده شود.
برای کاشت سبزه به روشهای خلاقانه تر، ممکن است استفاده از پارچه اصطلاحا جواب ندهد!
به همین دلیل میتوان از نایلون برای پوشاندن بذرها استفاده کرد.
انواع هدایا تبلیغاتی
موافقان و مخالفان کاشت سبزه
در چند سال اخیر خصوصا در فضای مجازی، گاها مخالفتهایی برای کاشت سبزه از جانب برخی افراد، ابراز میشود.
که در ادامه به برخی از این مخالفتهای انجام شده در مورد کاشت سبزه، اشاره خواهیم کرد.
آسیب های زیست محیطی کاشت سبزه
طرفدارن محیط زیست، در بین مخالفان کاشت سبزه کم نیستند.
و برخی از مخالفتهای آنها به این دلیل است که گفته میشود در روز سیزده به در، سبزههایی که در طبیعت رها میشوند نوعی مشکل زیست محیطی ایجاد میکنند.
چون سبزهها در طبیعت میگندند و باعث آلودگی محیطی از نوع قارچی و میکروبی میشوند.
و از نظر زیبایی شناختی نیز به طبیعت صدمه میزنند.
مصرف زیاد آب
از جمله انتقاداتی که به کاشتن سبزه وجود دارد این است که برای کاشت و پرورش خانگیِ سبزه، مقدار زیادی آب مصرف میشود
در حالی که کشور از نظر آب، وضعیت چندان مساعدی ندارد و در یک وضعیت کم آبیقرار داریم.
مصرف حجم بالایی از غلات
مسئله دیگر، میزان غلاتی است که هر ساله برای کاشتن سبزه مصرف میشود.
و در مقیاس کشوری عدد بسیار بزرگی خواهد شد که نوعی اصراف تلقی میشود.
و این مقدار غلات، میتواند غذای تعداد زیادی از افراد نیازمند کشور را برای مدتها تامین کند.
باید و نباید های درختکاری به جای کاشت سبزه
در چند سال اخیر برخی از افراد اینطور عقیده داشتند که به جای کاشت سبزه، بهتر است درخت کاری کنیم.
تا هم سنتِ سال جدید را احیا کنیم و هم به طبیعت کمکی کرده باشیم.
اما بعدها این مسئله هم مورد انتقاد قرار گرفت!
چون بیشتر نهالهایی که توسط افراد در طبیعت کاشته میشوند به دلیل کم دقتی در کاشت و یا نامناسب بودن فصل کاشت، زود خشک میشوند.
و به همین دلیل، نه تنها این نوع از نهال کاریها، فایدهای ندارد بلکه موجب اتلاف منابع میشوند.
مشکل دیگر در مورد نهال کاریهای خودسرانه، این است که نهالها اگر از گونههای بومی و مفید نباشند بعد از مدتی تبدیل به گونههای گیاهی مهاجم در طبیعت میشوند.
درختکاری خودسرانه، یک جایگزین درست برای کاشت سبزه نیست
سخن پایانی در مورد کاشت سبزه عید
کاشت سبزه عید یک سنت باستانی ایرانی است و همچنان ادامه خواهد داشت.
و نمیتوان مردم را از کاشت آن منع کرد.
ولی بسته به شرایط فعلی کشور و با توجه به اینکه وضعیت خوبی از نظر منابع آب و ذخیره غلات نداریم، محیط زیست کشور نیز بسیار آسیب دیده است،
پس بهتر است افراد در عین احیای سنتهای سال نو به جنبههای دیگر مسئله نیز توجه کنند.
از جمله اینکه از کاشتن سبزه به میزان بیش از حد و در ابعاد بزرگ صرف نظر کنند.
تا در مصرف آب و غلات صرفه جویی کرده باشند.
به علاوه به هیچ وجه سبزهها را در طبیعت رها نکنند!
بلکه سبزهها را دوباره با خود به خانه بازگردانند و از آنجا به دور انداختنشان اقدام کنند.
ممنون از شما که مثل همیشه همراه ما بودید.
امیدواریم مطالب فوق براتون مفید بوده باشه.
تا مقاله بعدی، خدانگهدار.