نگهداری گیاهان آپارتمانی برای خانمهای خانه دار و حتی بعضی آقایان با هدف دریافت انرژی مثبت و شادابی و طراوت در محل زندگی است.
برخی از این گیاهان تصفیه کننده هوا هستند و علاوه بر زیبایی از این مزیت آنها نیز لذت میبریم.
و برخی نیز در کنار زیبایی خود، خوراکی هستند و به نحو دیگری به ما انسانها خدمات رسانی میکنند.
نگهداری گیاهان آپارتمانی با هر هدفی که انجام شوند و از هر نوعی که باشند،
این سیگنال را به ما میدهند که این دسته از گیاهان را میتوان در فضای منزل حتی اگر متراژ کوچکی هم باشد نگه داشت.
انواع سانسوریا
در این مطلب کنار شما عزیزان هستیم تا با ارائه نکات و ترفندهای نگهداری گیاهان آپارتمانی، بتوانید به خوبی از آنها مراقبت کنید.
و تا سالیان طولانی از آنها لذت ببرید.
این نکات را به شکل به شکل فاکتورهای مختلف مؤثر بر رشد آنها بیان میکنیم.
نکات مهم در نگهداری گیاهان آپارتمانی
نور
نور یکی از مهمترین فاکتورهایی است که باید برای نگهداری گیاهان آپارتمانی به آن دقت کنید.
چون باید برحسب نیاز خود نور دریافت کنند تا با فتوسنتز بتوانند زنده بمانند.
با اینکه برخی گیاهان نیاز کمتری به نور خورشید دارند یا در اکثر اوقات روز باید در سایه باشند، ولی هیچ گیاهی بدون نور خورشید حتی خیلی کم زنده نمی ماند.
چون بدون فتوسنتز گیاه نمی توان انرژی مورد نیاز برای زیستن را تولید کند.
گیاهان گلدارو میوه دهندهو ساکولنتهایی مثل کاکتوس نیاز به نور مستقیم خورشیددارند و باید روبروی پنجرههای جنوبی باشند.
اما در مقابل گیاهانی که نیاز به شرایط ساده و نور با شدت کم یا غیر مستقیم دارند مثل زامیفولیا، گیاه مار، پوتوس و فیلودندرون باید در کنار پنجرههای شمالی و شرقی باشند.
توجه داشته باشید که برخی گیاهان در مناطقی که کلا نور کمی دریافت میکنند در فصل زمستانبه لامپ رشد LED نیاز دارند.
که فول اسپکتروم باشد، یعنی ترکیب متعادلی از نور گرم و سرد برای شبیه سازی طیف نور طبیعی خورشید دارند.
نور مناسب برای نگهداری گیاهان آپارتمانی کمک به جلوگیری از پژمردگی یا سوخته شدن پوشش برگی می کند
آبیاری
فاکتور بسیار مهم بعدی در رابطه با آبیاری گیاهان است.
در اکثر اوقات باید نگران این باشید که زیاد به گیاه آب ندهید.
چون اکثر گیاهان خانگی یا آپارتمانی مقاومت بیشتری روی شرایط خشکی دارند تا شرایط رطوبت زیاد و غرقابی.
در نگهداری گیاهان آپارتمانی دقت کنید که به گیاه زیاد آب داده نشود چون اولین مشکل بروز پوسیدگی ریشه (Root Rot) است.
گاهی اوقات زیاد آب نداده اید اما چون خاک یا گلدان زهکشی خوبی ندارد، آب در ته آن جمع شده و باعث پوسیدگی ریشه گردیده است.
برگ های تازه و اولیهای که با هم ریزش میکنند یا لکههای قهوهای بر روی آنها نمایان میشوند نیز نشانه آبیاری بیش از حد است.
در مقابل خشک شدن، پژمرده شدن و پیچ خوردن برگ یا حتی در برخی گیاهان سفید شدن برگها نشانه کم آب دادن میباشد.
گیاهانی که به آبیاری زیاد نیاز دارند
به طور کلی همه گیاهانی که گلدهی دارند، در گلدان رسی کاشتهاید یا سایز آن کوچک است، رشد سریعی دارند، در معرض نور مستقیم خورشیدهستند، برگهای بزرگ یا نازکی دارند و یا اینکه بومی مناطق مرطوب هستند به آبیاری بیشتر نیاز دارند.
گیاهانی که خواب زمستانیدارند، اخیرا گلدان آنها عوض شده، در محیط مرطوب قرار دارند، در گلدان با زهکشی نه چندان خوب هستند، برگ های ضخیم و گوشتی دارند و یا میکس نگهدارنده آب برای آنها استفاده شده نیاز به آب کمتری در طی رشد خود دارند.
معمولا آب شیر و ولرم که هم دمای محیط باشد برای اکثر گیاهان آپارتمانی مناسب است.
حتی اگر به آب شهری منطقه شما کلر یا فلورید زده باشند.
نکته بعدی در نگهداری گیاهان آپارتمانی در زمینه آبیاری این است که:
این گیاهان آب باران یا برف آب شده را خیلی دوست دارند به جز اینکه در منطقه شما باران اسیدی زیاد ببارد.
همیشه هم از آب نرم استفاده نکنید چون شاید حاوی سدیم باشد.
در کل قبل از آبیاری انگشت خود را تا 3 سانتیمترداخل خاک ببرید، اگر خشک بود نیاز به آبیاری دارد.
که گیاهانی مثل سانسوریا و زامیفولیا اینگونه هستند ولی برخی هم مثل لوتوس و بامبو باید همیشه خاک مرطوب باشد و چندان خشکی خاک را نمی پسندند.
آبیاری مناسب در نگهداری گیاهان آپارتمانی بسیار مناسب است
رطوبت
عامل مهم بعدی در نگهداری گیاهان خانگی، حفظ رطوبت مورد نیاز گیاهان میباشد.
رطوبت زیاد باعث پوسیدگی و رشد بیماریهای قارچی و کپک بر روی برگهامیشوند.
و رطوبت کمتر از حد نیاز هم باعث تغییر رنگ نوک برگها به سمت قهوهای میشود.
برخی گیاهان مثل سرخس به رطوبت متوسط نیاز دارند.
اما برخی هم مثل:
تیلاندسیا (تیلاندزیا)، سانسوریا، گاردنیا، ارکیده، بامبو، بنجامین، کروتون، فیلودندرون، اسپاتیفیلوم، پوتوس، گندمی و غیره نیاز به رطوبت بالایی دارند.
در فصل زمستانکه سیستمهای گرمایشی فعال هستند، رطوبت هوا خیلی زودتر افت پیدا میکند.
حتی ممکن است به 20 تا 30% هم برسد که مشکل تنفس برای ساکنین ایجاد میکند.
اما مناسبترین محدوده رطوبت مورد نیاز بین 30 تا 65% و در برخی گیاهان 80% است.
رطوبت بالاتر از حد نیاز گیاه هم باعث فراهم کردن شرایط رشد قارچ و کپک در محیط داخلی میشوند.
به همین دلیل توصیه میکنند که از روش سینی آب به همراه سنگریزه و بخار آن (حالت جزیره)، رطوبت کافی را تأمین نمایید.
حالت جزیره برای تأمین رطوبت مورد نیاز برای نگهداری گیاهان آپارتمانی فوق العاده مناسب است
دما
مورد بعدی در نگهداری گیاهان آپارتمانی توجه به دمای هواست.
دمای هوا برای اکثر گیاهان خانگی در طول روزباید بین 18 تا 26 درجه و در طی شببین 12 تا 15 درجه باشد.
گیاهانی مثل کریسمس یا کاکتوس شکرگزاری نیاز به سرما و تاریکی دارند تا تحریک به گلدهی شوند.
در حالی که برخی دیگر از گیاهان در چنین دماهایی آسیب میبینند و فتوسنتز آنها متوقف میشود.
دماهای کمتر از حد تحمل گیاه باعث بروز علائمی مثل:
پژمردگی برگ و در صورت ادامه پیدا کردن پژمردگی گیاه، سیاه شدن پوشش گیاهی، سست شدن ساختار ریشه و رنگ پریدگی برگ ها میشود.
انواع گیاهان با نیاز دمایی مختلف
گیاهی مثل بگونیا، برومیلیاد و تیلاندزیا دمای کمتر از 13 درجه را نمیتوانند تحمل کنند.
ساکولنتها مثل کاکتوس میتوانند دماهای بالاتر از 30 درجه در طول روزو دماهای پایین تا 4 درجه را در طی شبتحمل کنند.
در حالیکه گیاهانی مثل سرخس نهایتا تا 10 درجه را تحمل کنند.
گیاه فیکوس دماهای نزدیک به صفر را هم تحمل خواهند کرد.
توجه داشته باشید که در هر مورد به تحمل کردن دما اشاره کردیم.
لذا گیاهانی که دماهای بالا یا دماهای پایین و غیر متعارف را تحمل میکنند به معنای این نیست که عاشق چنین دماهایی هستند.
یا برای رشد به آن نیاز دارند.
در واقع به معنای این است که برای مدت مشخصی میتوانند در این دماها زنده بمانند تا شرایط بهتری برای آنها فراهم کنید.
مثلا در دمای سردتر از حد نرمال آنها را با پلاستیک و پوشش مناسب بپوشانید و در طول روز آن را برای گرفتن نور کافی باز کنید.
ضمنا گرما و رطوبت کافی برای رشد نهال و جوانه زنی هر گیاهی لازم است.
کنترل دمای محیط بسیار مهم است در غیر این صورت رشد گیاه با مشکل روبرو شده و حتی ممکن است از بین برود.
دمای مناسب نگهداری گیاهان آپارتمانی بسته به نوع گونه، اقلیم، مرحله رشد و غیره متفاوت است.
خاک
یکی از مشکلات رایج در نگهداری گیاهان آپارتمانی این است که اکثر افراد فکر میکنند هر نوعی از خاک گلدان استفاده کنند مناسب خواهد بود.
شاید این روش در کوتاه مدت نیز جواب بدهد و گیاه طبق انتظار شما رفتار کند اما قطعا در طولانی مدت مشکل درست خواهد کرد.
استفاده از خاک برای گیاه به منظور محافظت از ریشه، مستقیم نگه داشتن گیاه، تأمین مواد غذایی مورد نیاز و انتقال هوا و آب به ریشه های گیاه می باشد.
پس تهیه خاک مناسب برای گیاه بسیار مناسب است، در غیر این صورت رشد گیاهان آپارتمانی با مشکل مواجه خواهد شد.
خاک گلدان برای نگهداری گیاهان آپارتمانی به صورت میکس معمولا مناسب است.
این مدل خاک شامل پیت ماس، پوست کاج تکه شده، پرلیت و ورمیکولیت میباشد.
معمولا مراکزی که خاک گلدان میفروشند، نمونههای عمومی هستند و شما باید ترکیب آن را متناسب با نیاز گیاه تغییر دهید.
مثلا برای گیاهانی مثل ارکیده و برومیلیاد نیاز به خاک با زهکشی سریع دارند.
اما ساکولنت ها در خاک متخلخل و ماسه ای بهتر رشد میکنند.
گیاهان بومی مناطق گرمسیری نیاز به خاکی دارند که آب را در خود نگه دارند تا ریشهها فرصت کافی برای جذب آبداشته باشند.
اهمیت تعویض خاک
ضمنا تعویض خاک گلدان در موقع مناسب یکی از روشهای نگهداری گیاهان آپارتمانی محسوب میشود.
چون خاک قدیمی خیلی سنگین و بافت متراکمی پیدا میکند.
و در نتیجه جریان پیدا کردن هوا و عبور آب از داخل آن خیلی سخت میشود.
اگر هم از دسته کسانی باشید که با کشت هیدروپونیک کار میکنند نیاز به فکر کردن در این رابطه ندارید.
چون کشت هیدروپونیک به محیط کشت های بدون خاک گفته میشود که انواع مختلفی نیز دارند.
خاک مناسب نگهداری گیاهان آپارتمانی همان خاک گلدان و تغییر ترکیب آن براساس نوع گیاه می باشد.
انواع زامیفولیا
کوددهی
برای اینکه گیاه سالم و سرحالی داشته باشید باید به طور منظم به گیاه کود بدهید.
که مقدار و زمان آن بسیار مهم است و برای هر گیاهی متفاوت میباشد.
استفاده از کود مایع برای نگهداری گیاهان آپارتمانی مناسبتر است.
و خیلی راحت همراه با کمی آبیاریمیتوان انجام داد.
نکته کلی در مورد کوددهی به گیاهان آپارتمانی این است که در فصل رشد یا گلدهی باید کوددهی بیشتر باشد، مثلا ماهی 1 یا 2 بار.
اما در فصل زمستانکه اکثر گیاهان وارد خواب زمستانی میشوند یا فعالیت خیلی کمتری دارند، باید میزان کوددهی کاهش پیدا کند.
برخی افراد تصور میکنند هر چقدر به گیاه کود بدهند بهتر است.
در صورتیکه کوددهی بیش از حد باعث سوختن برگ های گیاه میشود.
و نرسیدن مقدار کافی فسفر باعث توقف سنتز پروتئین، تقسیم سلولی و در نتیجه رشد گیاه خواهد شد.
معمولا اگر برگ قسمت پایینی گیاه حالت افتاده و پژمرده پیدا کنند، رشد کمی داشته باشند یا رنگ برگ ها به صورت زرد، سبز تبدیل شود نیاز به کود بیشتری دارند.
به طور کلی گیاهانی که در نورکم رشد میکنند نیاز آنها به کود کمتر از گیاهانی است که در نور شدید رشد میکنند.
استفاده از کودهای طبیعی بهتر از کودهای سنتزی میباشد چون احتمال سوختگی و آسیب زدن به گیاه کمتر میباشد.
اگر به طور دقیق مقدار کود مناسب برای نگهداری گیاهان آپارتمانی را نمیدانید
با 4/1 مقدار کود پیشنهادی روی لیبل و یکبار در ماه شروع کنید.
اگر رنگ پوشش گیاهی کمرنگ شد، کوددهی را به هر 2 هفته یکبار افزایش دهید.
اگر هم مشاهده کردید که پوشش گیاهی جدید سبز تیره است ولی برگها کوچک هستند و فاصله بین آنها کمتر از برگهای قدیمی است، باید مقدار کود دادن را کمتر کنید.
بهترین نوع کود برای نگهداری گیاهان آپارتمانی بسته به نوع گیاه فرق می کند
هرس و تکثیر
معمولا در نگهداری گیاهان آپارتمانی باید به هرس آنها دقت کنید.
اگر گیاه شما رشد زیادی دارد هرس کردن آن مشکلی ایجاد نمیکند و حتی به رشد بیشتر و تشکیل ساختار توده ای آن کمک میکند.
مثل پوتوس و فیلودندرون، اما اگر رشد کندی دارد نیازی به این کار نخواهد بود.
برای تکثیر گیاهان آپارتمانی، روش قلمه زدن بهترین گزینه است.
از این طریق می توانید خیلی راحت گیاهان آپارتمانی را تکثیر کنید هر چند برخی گیاهان را می توان از طریق دانه یا بذر هم کشت داد.
تعویض گلدان
موقع انتخاب گلدان باید به متریال، سایز و توانایی زهکشی آن توجه کنید.
برای انتخاب اولیه گلدان یا تعویض آن حتما به قطردهانه گلدان دقت کنید که متناسب با سایز گیاه باشد.
موردی که در نگهداری گیاهان آپارتمانی به آن چندان توجه نمیشود همین مسأله انتخاب و تعویض گلدان میباشد.
قطر دهانه گلدان باید کمی بزرگتر از سایز گیاه و توده ریشه آن باشد.
موقعی که مشاهده کردید که ریشه ها از زیر گلدان بیرون زدند باید به فکر تعویض گلدان باشید.
ضمنا گلدان انتخابی باید زهکشی خوبی داشته باشد تا تجمع آب باعث پوسیدگی ریشه نشود.
زهکشی گلدان از سوراخ ته آن مشخص میگردد.
اگر سوراخ ته گلدان بیش از حد بزرگ باشد باعث فرسایش خاک و خارج شدن مواد معدنی و شسته شدن کود خواهد شد.
و کوچکتر از حد نرمال نیز باعث تجمع آب و رطوبت و پوسیدگی ریشه میگردد.
گلدانهای پارچه ای به دلیل داشتن امکان انتقال هوا و اکسیژن، زهکشی عالی، بزرگتر شدن بیشتر از ظرفیت عادی و وزن مناسب
گزینه بسیار مناسبی نسبت به گلدانهای پلاستیکی و سفالی هستند.
ممنون از شما که مثل همیشه همراه ما بودید.
امیدواریم مطالب فوق براتون مفید بوده باشه.
تا مقاله بعدی، خدانگهدار.