میخک ژاپنی با نام علمی Pittosporum tobira و نام انگلیسی Japanese Pittosporum از گیاهان گلدار از راسته کرفسسانان و از خانواده میخک درختیان Pittosporaceae است. گل پیتسپروم به نامهای: برگ بوی استرالیایی، میخک هندی ،Mock Orange، Japanese Pittosporum هم شناخته میشود.
گل میخک ژاپنی بومی ژاپن و چین بوده و گیاهی همیشه سبز و متراکم و مقاوم به هرس شدید، گرما و خشکسالی و شوری میباشد. به همین علت به عنوان گیاه زینتی در فضای سبز و گیاه شاخه بریده در آب و هوای معتدل در سراسر جهان استفاده میشود. این گیاه به عنوان یک گیاه آپارتمانی نیز معروف است. رشد پیتسپروم، بسیار کند است و طول این گیاه در بعضی مناطق میتواند تا چهار متر هم برسد اما اغلب گونههای آپارتمانی این گیاه حدود 50 سانتیمتر ارتفاع دارند.
انواع گیاهان گلدار
بنت قنسول با گلدان پایه دار
گل سنبل با گلدان رومیزی
آنتوریوم با گلدان فلزی و پایه چوبی
گل سنبل با گلدان پایه فلزی
آنتوریوم با گلدان پلیمری و پایه فلزی
آنتوریوم با گلدان فلزی پایه دار
آنتوریوم با گلدان میکا و پایه چوبی
خرید کالانکوئه با گلدان گوشواره
ویژگیهای ظاهری میخک ژاپنی
برگهای میخک ژاپنی سبز تیره و بیضی شکل و از یک طرف براق و از طرف دیگر مات هستند. طول برگها به طور متوسط 3 سانتیمتر است. بعضی از برگها حتی میتوانند به اندازه 1 سانتیمتر باشند و به شکل حلزون مانند به ساقه وصل شوند و درخت را متراکمتر نشان دهند.
برگهای گیاه پیتسپروم کمی فر هستند و همین حالت باعث میشود که طرف براق برگ به سمت خارج قرار گیرد. برگهایی که به سمت خارج قرار گرفتند از پایه خم هستند و به نظر میر سد که برگها آویزان هستند. صاف بودن سطح برگ و این حالت آویزان بودن باعث میشود سطح برگ تمیز باقی بماند و بقایای خاک، آب و … روی آن قرار نگیرد.
و هم چنین این ویژگی برگهای گل میخک ژاپنی به محافظت در برابر چسبیدن آفات به قسمتهای بالای برگ هم کمک میکند.
شکوفههای این گیاه که معطر هستند و بوی مطبوع پرتقال میدهند با افزایش سن درخت زرد شده و در فصل بهار شکوفا میشوند.
میوههای میخک ژاپنی کپسولی شکل، کرکدار و سبز رنگ و غیرخوراکی هستند که توسط شاخهها پنهان شده و وقتی شکسته شوند دانههای قرمز رنگ و روشن در مرکز آن قرار میگیرد.
نیازها و شرایط نگهداری گل میخک ژاپنی
نور مورد نیاز میخک ژاپنی
در نگهداری پیتسپروم نیاز به 6 ساعت یا بیشتر نور غیر مستقیم خورشید و 2-6 ساعت نیاز به سایه دارید. اگر گل میخک ژاپنی شما در آپارتمان نگهداری میشود، باید در قسمتی که نور مناسب خورشید میتابد قرار گیرد. بهترین محل در فصول سرد پشت پنجرههای جنوبی و در فصل تابستان پنجرههای شرقی است. در مناطق گرم برای محافظت از ریشه در برابر نور مستقیم آفتاب از مالچ در اطراف منطقه ریشه استفاده میشود.
خاک مناسب رشد گیاه میخک ژاپنی
بهترین خاک برای گلدان میخک ژاپنی، خاک سنگین با زهکشی بالا میباشد. هم چنین گل پیتسپروم در خاکی با pH خنثی بهتر رشد میکند.
آبیاری گیاه میخک ژاپنی
شرایط نگهداری میخک هندی بدین صورت است که تا حدی به خشکسالی مقاوم است. اما نیاز به آبیاری منظم داشته، بین دو آبیاری اجازه بدید سطح خاک بین یک تا دو سانت خشک شود سپس اقدام به آبیاری کنید. برای جلوگیری از پوسیدگی ریشه باید از گلدانی با زهکش مناسب استفاده کرد. در فصل زمستان آبیاری گیاه آپارتمانی خود را کاهش دهید.
دما و رطوبت مورد نیاز میخک ژاپنی
میخک ژاپنی تا حدودی به سرما مقاوم است و میتواند تا دمای 5 درجه زیر صفر را تحمل کند و یخ نزند. اما در صورت قرارگیری در دمای زیر صفر درجه برگهای خود را از دست میدهد. تهویه مناسب محیط برای نگهداری پیتسپروم بسیار مهم است.
گل میخک ژاپنی به رطوبت زیادی نیاز ندارد. در فصل تابستان برای تامین رطوبت این گیاه میتوانید از روشهای معمول مانند غبار پاشی از فاصله یک متری و یا درست کردن جزیره در زیر گلدانی استفاده کنید.
کوددهی گیاه
گیاه پیتسپروم نیاز به کوددهی زیاد ندارد در فصل بهار و تابستان هر دو هفته یکبار میتوانید از انواع کود مخصوص گیاهان آپارتمانی استفاده کنید. کوددهی را در فصول پاییز و زمستان به حداقل برسانید.
هرس
هرس سالیانه گیاه به عنوان بخشی از مراقبت آن به حساب میآید و باعث میشود میخک هندی متقارن و پر پشتتر باشد. برای از بین بردن شاخههای درهم و پیچیده گیاه، هر سال در بهار هرس انجام شود. اگر تشکیل گل در این گیاه برای ما مهم باشد باید هرس بعد از گلدهی انجام شود.
اگر میخک ژاپنی را در گلدان نگه داری میکنید هر 2 تا 3 سال گل را در یک گلدان بزرگتر جابهجا کنید.
روش کاشت و تکثیر
این گیاه به دو روش کاشت بذر وقلمه زدن از قلمههای نیمه چوب سخت در تابستان تکثیر میشود:
کاشت بذر:
تکثیر از طریق بذر در پاییز یا اواخر زمستان انجام شود. بذرها را قبل از کاشت ضد عفونی کرده و در بستر مناسب که میتواند ترکیبی از خاک برگ و کوکوپیت باشد بکارید. بستر کشت را در محل گرم نگهداری کنید و تا زمان جوانه زنی بذرها سطح خاک را مرطوب نگهدارید. پس از جوانه زنی گیاه را به محل خنکتر منتقل کنید.
تکثیر با قلمه:
طرز قلمه زدن میخک ژاپنی بدین شکل است که برای تکثیر از طریق قلمه چوبی، در فصل بهار از قلمههای نیمه رسیده استفاده کنید. قلمهها را با یک قیچی یا کارد ضد عفونی شده به آرامی جدا کنید. قلمهها باید به طول 5/7 – 5/6 سانتیمتر باشد، آنها را در مخلوط کوکوپیت و پرلیت قرار دهید و با ماسه بپوشانید.
(برای افزایش سرعت ریشه زایی میتوانید قلمهها را به هورمون ریشه زایی آغشته کنید)
بستر کشت را در دمای معمولی محیط نگهدارید و بستر را کمی مرطوب نگه دارید.
انواع گلدان مناسب گیاهان آپارتمانی
گلدان پلیمری استوانه پاچیرا
گلدان استوانه پاچیرا به همراه پایه چوبی
گلدان مهرنی با پایه فلزی
گلدان استوانه مهرنی با پایه پلیمری
گلدان مکعب مهرنی با پایه پلیمری
پایه گلدان پلیمری مهرنی
گلدان استوانه بلند پلیمری با پایه چوبی
گلدان استوانه بلند پلیمری
مشکلات و بیماریهای شایع میخک ژاپنی
آفات یا بیماریهای خیلی جدی در این گیاه وجود ندارد. ولی از آفات مهم این گیاه شته، شپشک آرد آلود و از بیماریهای شایع که میتواند باعث مشکلات میخک هندی بشود، پوسیدگی ریشه، لکه برگی، بلایت است.
شپشک آرد آلود
تشخیص این آفت از روی پوشش پنبهای و سفیدی که روی گیاه تولید میکند، انجام میشود. افزایش تعداد این شپشکها باعث افزایش تولید عسلک میشود که میخک ژاپنی گیاهی همیشه سبز و متراکم و مقاوم به هرس شدید، گرما و خشکسالی و شوری میباشد. باعث چسبناک شدن سطح گیاه میشود.
اگر میزان آلودگی کم باشد برای کنترل این حشرات میتوان از اسپری آب با چند قطره مایع ظرف شویی استفاده کرد. اما در صورتیکه آلودگی شدید باشد در مرحله اول باید با یک پنبه آغشته به الکل شپشکها را از سطح برگ و ساقه پاک کنید و گیاه را با سموم حشره کش سیستمیک مانند کنفیدور سم پاشی کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه مقاله شپشک آرد آلود را چگونه از بین ببریم؟ را مطالعه بفرمایید.
شتهها
شتهها باعث سیاه شدن برگ سوراخ شدن برگها، ضعیف شدن گیاه و ریزش برگها میشوند. برای از بین بردن شته های گلدانی و کنترل آنها از روی گیاه پیتسپروم میتوان از شستن برگها و اسپری کردن گیاه با سموم شیمیایی مانند ایمیداکلوپراید استفاده کرد.
ریزش برگهای میخک ژاپنی
در صورتیکه گیاه به مدت طولانی در سایه قرار بگیرد یا دمای محیط بسیار پایین باشد برگهای گیاه شروع به ریزش میکنند. برای رفع این مشکل گیاه را به محل پر نورتر و گرمتر منتقل کنید.
بیماری لکه برگی
قارچ آلترناریا باعث بیماری لکه برگی در میخک ژاپنی شده که علایم در این بیماری به شکل لکههای زرد روشن تا قهوهای ایجاد میشود. لکهها ابتدا در سطح فوقانی برگ ظاهر شده و باعث افت شدید برگهای پایین میشود. آب و هوای گرم و مرطوب به توسعه لکه برگی کمک میکند.
برای کنترل این بیماری از قارچکشهایی شیمیایی مانند مانکوزب طبق دستور توصیه شده روی بسته سموم استفاده کنید.
نقاط سوخته روی برگ
در صورتیکه غبار پاشی در زیر نور مستقیم آفتاب انجام شود باعث ایجاد لکههای قهوهای روی برگ و سوختگی برگها میشود.
پوسیدگی ریشه
در صورت افراط و تفریط در آبیاری و بسته بودن سوراخ زهکش گلدان ریشه گیاه دچار پوسیدگی میشود و میتواند ساقه اصلی را تا سطح خاک آلوده کند. برای کنترل و پیشگیری از پوسیدگی ریشه آبیاری گیاه منظم انجام شود و از باز بودن سوراخ زهکش گلدان اطمینان حاصل کنید.
بیشتر بخوانید: از شرایط نگهداری ایدهآل گل میخک چه میدانید؟
ممنون از شما که مثل همیشه همراه ما بودید.💕
امیدواریم مطالب فوق براتون مفید بوده باشه.
تا مقاله بعدی، خدانگهدار.
6 دیدگاه در “راهنمای کامل نگهداری گیاه میخک ژاپنی”
سلام وقت بخیر
اطلاعات جالب و خوبی ارائه دادید .استفاده کردم
از لطف و محبت شما سپاسگزارم
سلام
وقتتون بخیر
شپشک را چگونه برطرف کنیم؟
از سم کنفیدور استفاده کنید
سلام
ممنون از نوشته ی مفیده تون
آیا وجود پوسته هایی مثه تنه ی درخت که اطراف گیاه ب ای تزئین گیاه داخل گلدون گزاشتن
باید برداشته شه یا در روند رشد گیاه تاثیری نداره
مطلب عالی بود ممنونم
از مطالب کاملتون سپاسگزارم.
من یکی از گل های میخک ژاپنی رو دارم چند وقت بعد از خرید برگها شروع به ریختن کردند بعد گلدون رو به بیرون اتاق و زیر سایه گذاشتم ریزش برگها کم شد ولی خیلی از حجم برگ کم شد الان بعضی از برگها کمی کنارشون خشکی زده لطفاً راهنمایی کنید