بیشتر نیازهای مراقبتی گیاهان آپارتمانی با یکدیگر متفاوت هستند.
اما تعویض گلدان گیاهان، در زمان مناسب یک اصل مراقبتی مشترک در بین تمامی گیاهان آپارتمانی است.
که به شادابی و رشد بهتر گیاه کمک خواهد کرد.
گیاهان مانند هر موجود زندهای رشد میکنند.
و برای ماندگاری و مقاومت خود ریشههایشان را در دل خاک افزایش می دهند.
افزایش ریشههای گیاهان باعث شده که ریشهها درون هم تنیده شوند و یا به سمت دیوارههای گلدان کشیده شوند.
ریشهها پس از مدتی در اثر عدم دریافت مواد کافی مورد نیاز خود دچار آسیب شده و در نهایت منجر به پژمردگی گیاه میشوند.
انواع گلدان مناسب گیاهان آپارتمانی
فصل مناسب تعویض گلدان
تعویض گلدان بیشتر گیاهان را میتوان در هر فصلی از سال، به راحتی در منزل یا محیط آپارتمان انجام داد.
اما بیشتر پرورش دهندگان گل و گیاه معتقدند که بهترین زمان برای تعویض گلدان اواخر فصل زمستانو اوایل فصل بهاراست.
زیرا اگر در حین تعویض گلدان، گیاه دچار آسیب شود، گیاه فرصت و توان لازم را برای ترمیم آسیبهای وارده خواهد داشت.
بروز چه نشانههایی در گیاه حاکی از زمان تعویض گلدان است؟
- بیرون زدگی و خروج ریشههای گیاه از سوراخ کف گلدان
- خشک شدن سریع خاک گلدان پس از گذشت مدت کوتاهی از آخرین زمان آبیاری گیاه
- ظهور برگهای جدید با رنگ، اندازه و شکل ظاهری متفاوت
- زرد و خشک شدن نوک برگهای گیاه
- ریزش ناگهانی برگها
- به وجود آمدن لکههایی سفید رنگ بر روی خاک که نشان دهنده کاهش مواد مغذی خاک است.
- عدم رشد گیاه پس از سپری شدن یک دوره زمانی طولانی
تعویض گلدان در محیط آپارتمان
بیشتر افراد از آن جایی که با اصول تعویض گلدان آشنایی ندارند، تعویض گلدان گیاه خود را به دست افراد ماهر در گلفروشیها میسپارند.
اما در این بین افرادی هم هستند که دوست دارند این کار را خودشان در منزل انجام دهند.
عمل تعویض گلدان کار سخت و پیچیدهای نیست.
با فراهم کردن مقدمات اولیه و رعایت چند اصل میتوان تعویض گلدان را به طور صحیح و اصولی در محیط آپارتمان انجام داد.
فراهم کردن مقدمات اولیه برای تعویض گلدان
انتخاب خاک مناسب
هر خاکی برای کاشت و نگهداری هر نوع گیاهی مناسب نیست.
انتخاب خاک نامناسب قطعا باعث آسیب به ریشه گیاه و از بین رفتن گیاه خواهد شد.
انتخاب خاک سنگین از خروج آب جلوگیری خواهد کرد و باعث پوسیدگی ریشه گیاهان آپارتمانی خواهد شد.
خاک مناسب گیاهان آپارتمانی مخلوطی از خاک برگ است که در مراکز پرورش و فروش گل و گیاه در بسته بندیهای مختلف به فروش میرسند.
انتخاب گلدان مناسب
گلدانها در انواع سایزها، رنگها، شکلها و جنسهای مختلف؛ پلاستیکی، سفالی، سرامیکی، چوبی، فلزی و… موجود هستند.
گلدانهای پلاستیکی به خاطر این که از تنوع رنگی بالا، قیمت مناسب، وزن ایده آل برخوردار هستند بسیار مورد پسند هستند.
انتخاب گلدان از نظر جنس، رنگ و شکل، کاملا وابسته به محل قرارگیری گلدان، سلیقه شخص، دکوراسیون محیط و وسع مالی خریدار خواهد بود.
جهت انتخاب گلدان مناسب برای تعویض گلدان گیاه خود فقط نباید به جنس، رنگ و شکل گلدان توجه کرد.
بلکه باید در هنگام خرید به سایز گلدان، قطر دهانه گلدان و سوراخ انتهایی کف گلدان نیز توجه کرد زیرا:
اگر در هنگام خرید به سایز گلدان قبلی توجه نکنید و گلدانی بزرگتر را خریداری کنید قطعا به مقدار خاک بیشتری برای پر کردن گلدان احتیاج خواهید داشت.
و این حجم زیاد خاک در اطراف ریشه گیاه باعث خواهد شد تا خاک رطوبت را به مدت طولانیتری در اطراف ریشه نگه دارد.
و در نهایت منجر به پوسیدگی ریشه گیاه خواهد شد.
انتخاب سایز بزرگ گلدان باعث شده تا گیاه برای پر کردن فضاهای خالی بیشتر انرژی خود را صرف ریشهزایی کند.
اگر کف گلدان فاقد سوراخ باشد و یا سوراخ کف گلدان کوچک باشد، مانع خروج آب اضافی گیاه خواهد شد.
و تجمع آب اضافی درون گلدان و اطراف ریشه گیاه باعث پوسیدگی ریشه و از بین رفتن گیاه خواهد شد
اگر قطر دهانه گلدان نامناسب باشد آبیاری به سختی صورت گرفته و هوای کافی به ریشه نخواهد رسید.
تهیهی مقداری پوشال برنج، تراشه چوب و یا سنگریزه:
در زمان تعویض گلدان، برای این که عمل زهکشی گیاه به درستی انجام شود و خاک به درون سوراخ کف گلدان نفوذ نکند.
لازم است که کف گلدان را با پوشال برنج، تراشه چوب و یا سنگریزه بپوشانید.
رعایت چند اصل قبل از تعویض گلدان
توصیه میشود که گلدانهای خود را بعد از خرید و قبل از کاشت گیاه بشویید.
شستن گلدان جدید نه تنها باعث نفوذ آب به درون ساختار گلدان خواهد شد بلکه درحذف آلودگیها از سطح گلدان نیز موثر خواهد بود.
اگر قصد دارید از یک گلدان قدیمی که قبلا استفاده شده و اکنون خالی است به عنوان گلدان جدید برای گیاهتان استفاده کنید،
ما به شما توصیه میکنیم حتما گلدان قدیمی را به دقت بشویید، ضدعفونی کنید.
تا با حذف باکتریها و میکروبهای بیماری زا از دیواره گلدان قدیمی از بروز آفت در گیاه جلوگیری کنید.
یک روز قبل از تعویض گلدان، گیاه خود را آبیاری کنید.
رطوبت خاک باعث شده تا گیاه به راحتی از گلدان خارج شود و در هنگام خارج شدن در اثر ضرباتی که به گلدان گیاه وارد میشود، گیاه دچار شوک نشود.
تعویض گلدان را در مکانهایی با نورکم انجام دهید.
و برای این که ریشههای گیاه در مجاورت با هوا قرار نگیرند و آسیب نبینند باید گیاه خارج شده از گلدان را بدون معطلی به گلدان جدید انتقال دهید.
دقت کنید حتما قبل از شروع مراحل تعویض گلدان، دستکش بپوشید و زیرانداز مناسب پهن کنید.
انواع گیاهان آپارتمانی
مراحل تعویض گلدان
تعویض گلدان در در هفت مرحله انجام میشود
مرحله اول:
کف گلدان را با لایهای از سنگ ریزه و یا پوست برنج و خزه که قبلا تهیه کردهاید بپوشانید.
این عمل باعث خواهد شد تا فرایند زهکشی خاک به درستی صورت بگیرد و در هنگام آبیاری گیاه، آب اضافی به راحتی از سوراخهای کف گلدان خارج شود و از تجمع آب درون گلدان و اطراف ریشهی گیاه جلوگیری شود.
مرحله دوم:
سپس مقداری از خاک مناسبی را که خریداری کردهاید بر روی لایهی قبلی کف گلدان بریزید.
مرحله سوم:
برای خروج گیاه از گلدان شروع به زدن ضرباتی به گلدان کنید و یا با استفاده از وسیلهای نوک تیز، خاک اطراف گلدان را شل کنید.
سپس با دست خود لبه گلدان را گرفته و گیاه مورد نظر را به همراه توده خاک اطراف آن به آرامی از گلدان خارج کنید.
مرحله چهارم:
خاک اضافی اطراف ریشههای گیاه را به آرامی برداشته و به دقت ریشههای گیاه را بررسی کنید و ریشههای اضافی و یا آسیب دیده را قطع کنید.
مرحله پنجم:
گیاه خود را در وسط گلدان جدید قرار داده و گلدان را با خاک جدید و مناسب پر کنید.
دقت کنید خاک جدید را به قدری درون گلدان بریزید که حدودا به اندازه 2 تا 3 سانتیمتر از لبه گلدان فاصله داشته باشد.
تا برای آبیاری گیاه فضای کافی وجود داشته باشد.
مرحله ششم:
در صورت تمایل مقداری کود مناسب به خاک اضافه کنید تا مواد مغذی بیشتری را در اختیار گیاه قرار دهید و به رشد بهتر گیاه کمک کنید.
مرحله هفتم:
درآخرین مرحله تعویض گلدان، گیاه را آبیاریکنید تا ریشههای گیاه درون خاک جا بگیرند.
میزان آبیاری در این مرحله باید به مقداری باشد که آب اضافی از انتهای گلدان خارج شود.
نکات مهم در زمان تعویض گلدان کاکتوس و ساکولنت
تعویض گلدان کاکتوس و ساکولنت مشابه سایر گیاهان در هفت مرحله صورت میگیرد اما برای تعویض گلدان این نوع گیاهان باید به نکاتی توجه کرد:
بهترین فصل برای تعویض گلدان کاکتوس و ساکولنت، اوایل فصل بهار و اوایل فصل پاییز است.
زمان تعویض گلدان این نوع گیاهان وابسته به اندازه و میزان رشد گیاه است.
گلدان بعضی از گونههای این گیاهان را باید هر سال تعویض کرد.
برای تعویض گلدان انواع کاکتوس و ساکولنت از خاک مخصوص کاکتوس و ساکولنت استفاده کنید.
وجود سنگریزه در این خاک باعث خواهد شد تا خروج آب اضافی به راحتی صورت بگیرد.
همچنین وجودسنگهای ورمیکولیت و پرلیت موجود در این نوع خاک که نقش ذخیره آب را دارند
باعث شده تا گیاه به میزان دفعات آبیاری کمتری احتیاج داشته باشد.
و در شرایط کم آبی و خشکی به رشد خود ادامه دهد.
قبل از تعویض گلدان، کاکتوس یا ساکولنت را آبیاری کنید تا خاک گیاه مرطوب باشد.
جهت تعویض گلدان کاکتوس یا ساکولنت و خروج گیاه از گلدان بهتر است گلدان را بشکنید.
و از فرو کردن اشیا نوک تیز برای خروج این نوع گیاهان خودداری کنید زیرا ممکن است باعث آسیب رساندن به ریشهها شوید.
ریشههای آسیب دیده و پوسیده کاکتوس را با دقت حذف کنید و به ریشهها ترکیبات قارچ کش مخصوص کاکتوس اسپری کنید.
بعد از تعویض گلدان به این نوع گیاهان آب ندهید و آبیاری را به یک یا دو روز بعد موکول کنید.
تا یک هفته پس از تعویض گلدان، کاکتوس و ساکولنت را در مجاورت نور مستقیم آفتاب قرار ندهید.
تعویض خاک گلدان گیاهان بزرگ
اگر فضای کافی برای گرفتن گلدان بزرگتر ندارید و یا گیاه شما آن قدر رشد کرده است که قادر به تعویض گلدان نیستید.
پیشنهاد میکنیم که شاخ و برگ اضافی را هرسکنید و برای تعویض خاک گلدان اقدام کنید.
تقریبا حدود 5 سانتی متر از خاک گلدان مورد نظر را با بیلچه برداشته و گلدان را با خاک جدید مناسب پر کنید.
همچنین میتوانید برای تغذیه بهتر گیاه به خاک جدید کود مناسب نیز اضافه کنید.
ممنون از شما که مثل همیشه همراه ما بودید.
امیدواریم مطالب فوق براتون مفید بوده باشه.
تا مقاله بعدی، خدانگهدار.
2 دیدگاه در “آشنایی با مقدمات، اصول و مراحل تعویض گلدان”
با عرض سلام و سپاس از توضیحات مناسب و مفیدتان موفق باشید.
ضمنا مشکلی که غالبا در تهیه خاک مناسب(خرید از گل فروشی و امثالهم)،وجود دارد گرانی روز افزون و بعضا عدم کیفی آن ها مطرح است.
لطفا در جهت بهرمندی از شیوه قدیم (درصدخاک و شن ریزه و کود حیوانی)، راهنمایی فرمایید.
ممنون از توجهتان
سلام و وقت بخیر
بسته به نوع گیاهتون خاک و درصدها متفاوت خواهند بود