نگهداری و بیماری‌های شمعدانی و راه‌های درمان آن

گل شمعدانی با نام علمی “Pelargonium spp” از گیاهان گل‌دار از خانواده (Geraniaceae) است و دارای حدود 200 گونه بوده و بومی آفریقای جنوبی می‌باشد. گیاه شمعدانی گیاه بسیار پرطرفداری است. پروش دادن این گیاه آسان است و رنگ‌های متنوع با بوی مطبوعی دارد. گل شمعدانی گیاهانی علفی، یکساله (یا چندساله) و پایا هستند و خیلی کم در برخی از آن‌ها بوته‌های پیچان با ساقه گوشتی وجود دارد. برگ‌ها در این گیاه، منفرد یا متقابل، غالباً گوشوارک دار، پهنک، برگ‌ها همیشه منقسم، دارای بریدگی‌های بسیار، بطور کلی پنجه‌ای و پوشیده از کرک‌های غده‌ای و اسانس‌دار هستند. در ادامه نکات مهم در نگهداری گل شمعدانی و بیماری‌ها و راه‌های درمان آن را برای شما شرح خواهیم داد.

با ما همراه باشید.

انواع گیاهان

برای مشاهده موارد بیشتر، کلیک کنید. 🙂

جهت پرسش در رابطه با مشکل گیاهتان و اطلاع از راه‌های درمان آن، اینجا کلیک کنید و با کارشناس متخصص گل و گیاه ارتباط برقرار کنید.

ویژگی‌ها و مشخصات ظاهری گل شمعدانی چیست؟

گل‌ها بزرگ و به رنگ سفید، قرمز و بنفش و به شکل گل آذین چتر ساده روی ساقه مشاهده می‌شوند.

اگرچه که می‌توان این گیاه را در روزهای گرم‌تر سال نیز در خارج از منزل نگه داشت اما بهتر است که شمعدانی‌ها را در طول زمستان به داخل خانه بیاورید.

اگر شمعدانی نور کافی را دریافت کند، می‌تواند کل سال در داخل خانه هم شکوفه داشته باشد.

توجـــه:

برای این که نور کافی به گیاه برسد، بهتر است با یک چاقوی تمیز و تیز، قسمت‌های پلاسیده ساقه را کوتاه کنید و گلدان آن را در یک ناحیه با ارتفاع بلند قرار دهید.

همچنین نباید اجازه دهید که برگ‌ها بیش از حد پر شوند و نور به لابلای آن‌ها نرسد.

تعدادی ساقه که ریشه را پوشانده‌اند را قیچی کنید که این یک راه راحت برای گل دادن گیاه می‌باشد.

اگر مایل هستید که گیاه شما در فصل زمستان نیز شکوفه بزند، بهتر است آن را در دمای اتاق نگه دارید و اجازه ندهید که گیاه شما دچار یخ‌زدگی شود.

شمعدانی در بهار شروع به رشد می‌کند و در اواسط تابستان، رشد و تولید گل در آن توقف می‌یابد و دوباره در پائیز رشد می‌کند.

دربیشتر نقاط ایران گونه‌ای شمعدانی (پلارگونیوم زوناله) به عنوان گیاه زینتی کاشته می‌شود که واریته‌های گوناگون و رنگ‌های مختلف دارد.

انتخاب نام شمعدانی به این دلیل است که میوه گیاه داخل کاسبرگ‌های پایا و روی دمگل‌های بلند و در انتهای دمگل مشترک به صورت شمعدان چند شاخه قرار می‌گیرد.

گلدهی گل شمعدانی به چه صورت انجام می‌شود؟ 

هرس شمعدانی در فصل مهر یا آبان؛ یعنی با قیچی شاخه‌های اضافی آن را بچینید.

دو نکته برای گلدهی شمعدانی وجود دارد:

نکته اول:

کوددهی ماهی یکبار ولی کود مخصوص گلدهی نه کود آهن.

نکته دوم:

در زمستان کود ندهید.

هنگام خرید گل شمعدانی به چه نکاتی باید توجه کرد؟

هنگام خرید شمعدانی به این نکات توجه کنید:

1) زمانی که این گیاه را خریداری می‌کنید، به رنگ و سایز آن دقت کنید.

2) برگ‌های سالم گیاه شمعدانی نباید هیچ قسمت بدون رنگی داشته باشند.

3) زیر برگ‌ها و ساقه‌ها نیز باید کاملا سفت و محکم باشند و شل یا آویزان نباشند.

4) این گیاه نباید هیچ گونه علایمی از آفت زدگی را در خود داشته باشد.

جهت پرسش در رابطه با مشکل گیاهتان و اطلاع از راه‌های درمان آن، اینجا کلیک کنید و با کارشناس متخصص گل و گیاه ارتباط برقرار کنید.

شرایط مناسب برای نگهداری گل شمعدانی چیست؟

آبیاری مناسب برای نگهداری از گل شمعدانی چیست؟

بین هر بار آب دادن به این گیاه باید اجازه دهید که خاک آن کاملاً خشک شود، سپس گیاه را به طور کامل آب بدهید.

در طول فصل زمستان کم‌تر به این گیاه آب دهید اما نباید اجازه دهید که ریشه‌های آن به طور کامل خشک شود.

گیاه شمعدانی می‌تواند در فصل زمستان در داخل خانه نیز رشد خوبی داشته باشد، به شرطی که کم‌تر به آن آب بدهید.

کوددهی مناسب برای شمعدانی به چه صورت انجام می‌شود؟

در طول ماه‌هایی که رشد گیاه شمعدانی فعال باشد، ماهی یکبار به آن کود بدهید.

از کودی استفاده کنید که حلال در آب باشد.

در فصل زمستان به این گیاه کود ندهید.

خاک مناسب برای رشد گل شمعدانی چیست؟

باید خاک سنگین برای این گیاه انتخاب کنید:

دو قسمت خاک برگ + چهار قسمت خاک باغچه + دو قسمت کود گاوی پوسیده + دو قسمت شن انتخاب خوبی است.

همچنین ترکیبی از سه قسمت خاک لوم، یک قسمت کود دامی و یک قسمت ماسه نیز برای آن مناسب است.

این خاک باید بدون ماده آهکی باشد.

خاک گیاه نیز باید زهکشی مناسب داشته باشد.

گیاه شمعدانی هرگز دوست ندارد که در یک خاک کاملا فشرده رشد کند.

رطوبت مناسب برای این گیاه چگونه تامین می‌شود؟

خیلی از شمعدانی‌ها هوای خشک را می‌پسندند، اما نباید محیط هم بیش از حد خشک باشد.

رطوبت هوا برای گیاه شمعدانی مضر نیست اما برای غنچه‌ها ضرر دارد.

با پایین آمدن حرارت در اواخر روز، رطوبت زیاد می‌شود و در شب ممکن است گلبرگ‌ها مرطوب شوند و گل‌ها بگندند.

در منزل با باز کردن پنجره جریان هوا را بیشتر کنید تا رطوبت اضافی بیرون برود.

چه میزان نور برای رشد گل شمعدانی مناسب خواهد بود؟

شمعدانی‌ها گیاهانی نورپسند هستند، اما شمعدانی که در منزل و باغچه می‌کارند به نور شدید احتیاج کمی دارد.

شمعدانی‌های معمولی به نور مستقیم آفتاب نیاز دارند، البته آفتاب سنگین و شدید نیز برای آن‌ها زیاد مناسب نیست.

بنابراین در تابستان باید شمعدانی‌ها را در سایه آفتاب نگه داشت.

شمعدانی در محل سایه و قسمت شمالی، شاخ و برگش زیاد شده و شاخه‌هایش طویل و آبکی می‌شود و گل نمی‌دهد.

محل تاریک مناسب برای کاشت شمعدانی نیست.

نقاط کاملا آفتابی نیز برای شمعدانی مناسب نیست و شمعدانی را باید زیر نور غیر مستقیم آفتاب قرار دهید.

برای اینکه گیاه شما بیشترین تعداد شکوفه را داشته باشد، باید آن را در منطقه‌ای قرار دهید که در طول روز حدود 4 الی 6 ساعت نور آفتاب به آن برسد.

اگر در تابستان سایه به شمعدانی ندهیم رنگ براق شمعدانی از بین می‌رود.

دمای مناسب برای نگهداری گل شمعدانی چه دمایی است؟

شمعدانی هوای آزاد و نسبتا خنکی را دوست دارد.

دقیقا فضای دور حوض خیلی مناسب است، برای همین دور حوض خانه های قدیمی شمعدانی ها پرگل و شاداب بودند.

درجه حرارت مطلوب برای شمعدانی بین 13 – 18 درجه سانتیگراد است.

حرارت بین 43 تا 44 درجه سانتی‌گراد موجب از بین رفتن انواع شمعدانی‌‌ها می‌شود.

تابستان‌ها شمعدانی را در حیاط یا بالکن و زمستان‌ها پشت پنجره جنوبی بگذارید.

تعویض گلدان شمعدانی چگونه انجام می‌شود؟

گلدان را زمانی تعویض نمایید که ریشه‌ها به بدنه گلدان رسیده باشند و یا از زیر گلدان بیرون زده باشند.

اندازه گلدانی که گیاه در آن گل می‌کند به واریته شمعدانی بستگی دارد.

بعضی شمعدانی‌ها در گلدان کوچک و بعضی در گلدان بزرگ خوب گل می‌کنند.

انواع سانسوریا

برای مشاهده موارد بیشتر، کلیک کنید. 🙂

هرس کردن شمعدانی به چه صورت انجام می‌شود؟

هرس كردن شمعداني به اين معنا است كه ساقه‌هاي قديمي را جدا كرده و به ساقه‌هاي نو اجازه دهيم كه خود را شكوفا كنند.

گل‌هاي شمعداني هر شش ماه يك بار نياز به هرس كردن دارند كه مي‌تواند اواخر زمستان و اواسط  تابستان باشد؛ زيرا گل شمعداني در بهار و اواخر تابستان گل‌هاي زيبايي مي‌دهد.

زمانی که برگ‌های جدید رشد می‌کنند، باید برگ‌های قدیمی را برش داده و هرس کنید.

توجـــه:

اگر شمعدانی‌ها را بحال خود بگذارید یک ساقه اصلی می‌دهد که گل ندارد، اما اگر سر ساقه اصلی را ببریم، دو جوانه نزدیک محل قطع رشد می‌کنند و سپس شاخه‌های جانبی رشد خواهند نمود.

بعضی از انواع شمعدانی‌ها پُر شاخ و برگند و نیاز به سربرداری ندارند.

متوقف کردن رشد، یعنی هم آهنگ و هم زمان کردن رشد جوانه‌ها می‌باشد.

بیشتر گیاهان شمعدانی از قسمت‌های بریده شده ساقه در خاک به راحتی ریشه می‌زنند؛ مخصوصاً اگر خاک آن‌ها مناسب باشد و آب کافی برسد.

چگونه می‌توان گل شمعدانی را تکثیر نمود؟

برای تکثیر شمعدانی روش قلمه گرفتن معمول‌ترین و رایج‌ترین روش تکثیر است.

شمعدانی با قلمه ساقه (که از اول تابستان تا اواسط پائیز از گیاه گرفته می‌شود) به راحتی تکثیر می‌شود.

1) قلمه‌ها را باید از شاخه‌های جدید بگیرید، قلمه باید درست از زیر یک گره قطع شود.

قلمه باید ساده و به طول 8 تا 12 سانتی‌متر و حداقل دارای 3 تا 4 گره باشد.

2) برگ‌های پائینی قلمه و گل نیز باید حذف بشوند.

3) قلمه‌ها را در ماسه و در محیط گرم قرار دهید.

توجـــه:

بهتر است برای حفظ رطوبت روی آن پلاستیک سوراخدار بکشید.

4) در روزهای اول، به قلمه‌ها سایه داده می‌شود ولی پس از آنکه خطر پژمردگی رفع شد، به تدریج به آن‌ها نور کافی می‌دهند.

5) زمانی که قلمه‌های ریشه‌دار جابجا می‌‌شود، باید از سر قلمه، سربرداری ( پنسمان ) شود.

6) شاخه‌هایی که قبل از نیمه زمستان رشد می‌کنند از رشد دو یا سه جوانه جانبی سرچشمه می‌گیرند.

7) تا اوایل بهمن ماه شاخه‌ها رشد کمی دارند و در این زمان شاخه‌های جوان جانبی شاخه‌های مجددی می‌دهند که دو یا سه بند دارند.

توجـــه:

این‌ها هم باید سر برداری (پنسمان) شوند.

8) برای تقویت بوته باید شاخه‌های بیشتری ایجاد گردد.

9) رشد شاخه‌ها و ریشه‌ها در اواخر اسفند زیاد می‌شود پس در این زمان باید بوته‌ها را به گلدانی که قطر دهانه آن 10 سانتی‌متر باشد، منتقل نمود تا رشد بوته مجددا متوقف شود.

توجـــه:

اگر رشد در اواسط فروردین زیاد است قسمتی از سرشاخه‌ها باید سر برداری شود و این آخرین پنسمان است.

بوته باید در اواسط خرداد در یک حالت کامل باشد.

انواع زامیفولیا

برای مشاهده موارد بیشتر، کلیک کنید. 🙂

مشکلات و بیماری های گل شمعدانی و راه های درمان آن چیست؟

جهت پرسش در رابطه با مشکل گیاهتان و اطلاع از راه‌های درمان آن، اینجا کلیک کنید و با کارشناس متخصص گل و گیاه ارتباط برقرار کنید.

مشکلات و بیماری‎‌های مربوط به گیاهان،  یکی از دغدغه‌های مهم عده کثیری از پرورش‌دهندگان گیاهان آپارتمانی بوده است.

به همین منظور، کارشناسان ما با تهیه مقالات متعدد در زمینه نگهداری و تکثیر گیاهان مختلف، بیماری‌ها و راه‌های درمان آن‌ها و قرار دادن این مقالات در ” مجله گلدون من ”، این نیاز شما گیاه‌دوستان عزیز را برطرف نموده‌اند.

در این بخش نیز قصد داریم قسمتی از پرتکرارترین سوالات شما درباره نگهداری گل شمعدانی را به اختصار برایتان بازگو کنیم.

علت زردی و ریزش برگ‌های شمعدانی چیست؟

دلایل مختلفی برای ریزش برگ وجود دارد.

آبیاری کم و یا خیلی زیاد، خشکی بیش از حد خاک، کم بودن نور و نامساعد بودن محیط نگهداری از عوامل زردی و ریزش برگ شمعدانی هست.

پس باید به تعداد دفعات آب دادن خود به این گیاه توجه کنید و یا آن را به یک منطقه پر نورتر ببرید.

علت کمرنگ شدن برگ‌های شمعدانی چیست؟

اگر نور به آن نرسد، رنگ برگ‌هایش کمرنگ می‌شود و از گلدهی می‌افتد و آرام آرام گیاه از بین می‌رود.

علت قرمز شدن برگ‌های این گیاه چیست؟

معمولا به دلیل کمبود فسفر است که در محیط سرد و خشک برای برگ‌های مسن گیاه اتفاق می‌افتد.

گیاه را به مکان گرم‌تری منتقل کنید.

رشد علفی و کاهش گل‌های گل شمعدانی به چه علت است؟

کود و آبیاری بیش از حد و نور خیلی کم، باعث رشد رویشی (علفی) زیاد و کاهش تعداد گل می‌شود.

علت ریزش گل‌های این گیاه چیست؟

محیط گرم و خشک است یا آبیاری بیش از حد است.

علت قهوه‌ای شدن نوک برگ‌های گل شمعدانی چیست؟

گرم و خشک بودن محیط علت آن است.

علت ایجاد شته در این گیاه چیست؟

این حشره شیره گیاه را می‌مکد و موجب ضعف و کاهش رشد گیاه شده و ممکن است بیماری‌های ویروسی را نیز به گیاه منتقل کند.

در اثر تغذیه شته، لکه‌هایی به رنگ زرد و یا سبز کمرنگ بر روی برگ‌ها ایجاد می‌شود.

برگ‌ها بد شکل شده و گل تشکیل نمی‌شود.

برگ‌ها به دلیل تولید عسلک توسط شته‌ها چسبناک می‌شوند.

برای کنترل آن از حشره‌کش مناسب استفاده شود.

علت ایجاد سفید بالک در گیاه شمعدونی چیست؟

فعالیت سفید بالک منجر به زرد شدن کامل برگ‌ها و ریزش آن‌ها و ضعف عمومی گیاه می‌شود.

برای کنترل آن از کارت‌های زرد چسبناک استفاده کنید.

علت ایجاد کرم غنچه در شمعدونی چیست؟

وجود کرم غنچه شمعدانی موجب ایجاد سوراخ‌هایی بر روی برگ‌ها و غنچه‌های این گیاه و ریزش غنچه می‌شود.

برای کنترل آن از حشره‌کش مناسب استفاده شود.

علت ایجاد شپشک آرد آلود در گل شمعدانی چیست؟

فعالیت شپشک آرد آلود موجب رشد ضعیف گیاه می‌شود.

برگ‌های جوان به تدریج زرد می‌شود و سطح برگ بر اثر ترشحات این آفت چسبناک می‌شود.

شپشک آردآلود به صورت توده سفید در ریشه و ساقه مشاهده می‌شود.

برای کنترل آن از حشره‌کش مناسب استفاده شود یا با پنبه آغشته به الکل حشرات را جمع کنید.

علت ایجاد مینوز برگ در این گیاه چیست؟

لارو برخی حشرات در سطح فوقانی و تحتانی برگ گیاه تونل‌هابی را حفر می‌کنند و موجب بروز خطوط کم‌رنگ بر روی پهن برگ می‌شوند.

معمولاً بروز این مسئله خطر جدی برای رشد گیاه به همراه ندارد، اما اگر شدید شود ظاهر گیاه را بد شکل و از زیبایی می‌اندازد.

علت ایجاد لکه‌برگی قارچی چیست؟

لکه برگی قارچی موجب ایجاد لکه‌هایی برآمده و آبدار در زیر سطح برگ می‌شود که به سرعت تبدیل به نواحی قهوه‌ای رنگ می‌شود.

لکه برگی قارچی را با سموم قارچ‌‌کش کنترل کنید و اندام‌های آلوده را حذف کنید.

علت ایحاد لکه‌برگی باکتریایی در گل شمعدانی چیست؟

تقریباً شبیه لکه برگی قارچی است، اما نقاط و لکه‌های ایجاد شده تا حدودی کوچکتر از نوع قارچی این بیماری است.

لکه‌ها بی شکل و نامنظم و سیاه تا قهوه ای رنگند.

حاشیه لکه‌ها آبسوخته با هاله زرد رنگند.

تهویه مناسب هوا، عدم خیس شدن برگ‌های گیاه، برای جلوگیری از شیوع یا ابتلا به این بیماری مؤثر است.

لکه برگی باکتریایی را با سموم حاوی مس می‌توان تا حدودی کنترل کرد.

علت ایجاد سفیدک پودری روی برگ‌های شمعدانی چیست؟

این بیماری لکه‌های سفید روی برگ ایجاد می‌کند و بصورت پوشش پودری سفید روی برگ‌ها مشاهده می‌شود.

حذف قسمت آلوده و استفاده از سموم قارچ کش در کنترل آن موثر است.

علت ایجاد بیماری قارچی زنگ زدگی چیست؟

این بیماری لکه‌های کوچک و زرد رنگ بر سطح رویی برگ‌ها و قرمز رنگ در زیر برگ‌ها به وجود می‌آورد و موجب ریزش برگ‌ها می‌شود.

تهویه مناسب، عدم خیس شدن برگ‌ها حین آبیاری تا حدودی از شدت بیماری می‌کاهد.

در صورت شدت حذف قسمت آلوده و استفاده از سموم قارچ‌کش در کنترل آن موثر است.

انواع سم 

برای مشاهده موارد بیشتر، کلیک کنید. 🙂

علت ایجاد بیماری بوتریتیس چیست؟

محیط سرد و مرطوب و دمای پایین موجب شیوع این بیماری می‌شود.

در اثر آن غنچه‌ها خشک، گل‌ها قهوه‌ای شده و می‌ریزد.

روی ساقه و برگ‌ها نواحی تیره به رنگ قهوه‌ای ایجاد می‌شود.

حذف قسمت آلوده، گرم کردن محیط و استفاده از سموم قارچ‌کش در کنترل آن موثر است.

علت شل شدن گیاه شمعدانی چیست؟

علت آن آبیاری زیاد یا سنگین بودن بیش از حد خاک یا عدم زهکش مناسب است.

آبیاری را کاهش دهید و زهکش را چک کنید.

علت پوسیدگی سیاه ریشه در گل شمعدانی چیست؟

موجب ایجاد زخم‌های سیاه رنگ بر روی ساقه در نزدیکی سطح خاک و یا در زیر سطح خاک می‌شود.

برگ‌ها زرد شده و می‌ریزد و در نهایت موجب شل شدن ساقه و افتادگی گیاه می‌شود.

ضد عفونی بستر کاشت، به‌کارگیری قلمه سالم، عدم آبیاری زیاد، حدف قسمت‌های آلوده به کاهش سرعت این بیماری کمک می‌کند.

علت ایجاد بیماری ویروسی در گل شمعدانی چیست؟

موجب بروز رگه‌ها یا لکه‌های زرد رنگ بر روی برگ‌ها، پیچش و بدشکلی آنها، کوتاهی قامت گیاه و کم شدن فاصله میان گره‌ها می‌شود.

علائم این بیماری بیشتر در فصل زمستان به چشم می‌خورد و با گرم شدن هوا منتفی می‌شود؛ اما خود بیماری با گرمی هوا از بین نمی‌رود.

حذف قسمت‌های آلوده و استفاده از قلمه سالم در کنترل و پیشگیری از آن موثر است.

علت ایجاد بلایت باکتریایی در گل شمعدانی چیست؟

این بیماری به آوندهای گیاه حمله می‌کند و باعث خشکیدگی V شکل در حاشیه برگ می‌شود بطوریکه راس آن به سمت وسط برگ است.

برگ‌ها در نهایت خشک و ریزش میابند و ساقه سیاه شده و ترک می‌خورد و روی ساقه خطوط سیاه بوجود می‌آید.

می‌توان این قارچ‌ها را با سموم مخصوص قارچ‌کش از بین برد.

استفاده از قلمه سالم، عدم آبپاشی روی گیاه، حذف قسمت‌های آلوده در کنترل آن موثر است.

علت ایجاد تار بر روی برگ‌های گیاه شمعدانی چیست؟

ناشی از دو عامل است:

این تار ها اگر مربوط به کنه باشد که باید با کنه کش سم‌پاشی شود و اگر این تارها مربوط به عنکبوت باشد که برای گیاه مفید است و نیازی به سم‌پاشی و از بین بردن عنکبوت نیست .

علت سیاه شدن سر شاخه‌ها در گل شمعدانی چیست؟

حاصل یخ‌زدگی و سرمای زیاد است.

با انتقال گیاه به مکانی سرپوشیده و گرم‌تر از سیاه شدن سر شاخه‌ها جلوگیری کنید.

جهت پرسش در رابطه با مشکل گیاهتان و اطلاع از راه‌های درمان آن، اینجا کلیک کنید و با کارشناس متخصص گل و گیاه ارتباط برقرار کنید.

ممنون از شما که مثل همیشه همراه ما بودید.

امیدواریم مطالب فوق براتون مفید بوده باشه و به شما در نگهداری گل شمعدانی کمک کرده باشه.

تا مقاله بعدی، خدانگهدار.

جهت بازدید از صفحه کافه گلدون در اینستاگرام، کلیک کنید. 🙂