شرایط مطلوب برای پرورش و شیوه تکثیر گیاه برگ بو

درخت برگ بو که از حدود ۲۰۰ سال قبل به ایران آورده شده است.

به عنوان یک گیاه دارویی، معطر و تزئینی در شهرهای مختلف کاشته شده است.

و امروزه استفاده از برگ‌های معطر آن در صنایع کنسروسازی و در پخت و پز خانگی رایج‌تر از همیشه است.

در این نوشته به بررسی شرایط مطلوب برای پرورش این گیاه زیبا می‌پردازیم.

انواع گیاهان آپارتمانی

محصولات بیشتر

شرایط مطلوب برای پرورش و شیوه تکثیر گیاه برگ بو

برگ بو، گیاهی معطر و همیشه سبز است با نام علمی «Laurus nobilis» که از خانواده «Lauraceae» است.

در اصل بومی مناطق مدیترانه‌ای است و به عنوان چاشنی یا همان طعم دهنده غذا شهرت دارد،

به شکل درخت و درختچه در می‌آید و درختان برگ بو ممکن است حتی تا ۱۰ متر نیز ارتفاع بگیرند.

علاوه بر مصارف دارویی و استفاده در آشپزی به عنوان یک گیاه زینتی در باغ‌ها و فضاهای سبز نیز کاشته می‌شود.

و جلوه زیبایی به این مکان‌ها می‌دهد.

درختان و درختچه‌های برگ بو، به عنوان یک گیاه زینتی و معطر در مناطق مختلف جهان دیده می‌شوند

مشخصات گیاه شناسی

برگ‌های این گیاه منفرد هستند و در قسمت رویی به رنگ سبز پررنگ و قسمت زیرین آن‌ها کم‌رنگ تر است.

گل‌ها، خوشه‌ای شکل و زرد رنگ و میوه‌های برگ بو از نوع سته هستند.

ویژگی جالب توجهی که این گیاه دارد طول عمر مناسب آن است.

و در صورت نگهداری درست از آن، در گلدان می‌تواند تا حدود ۲۰ سال عمر کند.

و اگر در فضای باز کاشته شود طول عمر گیاه به چند برابر مقدار گفته شده می‌رسد.

تکثیر و ازدیاد برگ بو

این گیاه را می‌توان با استفاده از بذر و قلمه تکثیر کرد.

برای تکثیر با بذر بعد از اینکه بذر مرغوب برگ بو را تهیه کردید باید در اواخر پاییز اقدام به کاشت بذرها کنید.

تا در بهار، جوانه بزنند و گیاهان جدید از آن‌ها حاصل شود.

برای تکثیر با قلمه نیز گفته می‌شود که بهتر است از شاخه‌های با سنِ بیش از یکساله که نیمه چوبی هستند استفاده کنید.

یعنی شاخه‌هایی که در همان سال و در بهار رشد کرده‌اند چندان مناسب استفاده به عنوان قلمه نیستند.

بعد از اینکه قلمه‌های مطلوب خود را تهیه کردید تعداد کمی برگ برای آن‌ها باقی بگذارید و آن‌ها را در خاک مناسب بکارید.

اگر قلمه‌ها کلا بدون برگ باشند شاید ریشه دار نشوند چون وجود برگ به ریشه دار شدن بهتر و سریع‌تر قلمه‌ها کمک می‌کند.

گاها دیده می‌شود که از هورمون‌های مخصوص ریشه‌زایی برای قلمۀ برگ بو استفاده می‌کنند.

این کار بدان علت انجام می‌شود که تاحدودی ریشه دار شدن قلمه‌ها سخت است.

و حتی گاهی افراد به دلیل همین مشکل به جای تکثیر با قلمه، روی به خرید نهال آماده این گیاه می‌گذارند.

اگر تکثیر گیاه برگ بو برایتان دشوار است می‌توانید درختچه یا نهال آماده آن را خریداری کنید

خاک مورد استفاده برای کاشت قلمه‌ها باید رطوبت و زهکشی متعادلی داشته باشد.

در غیر این صورت ممکن است قلمه‌ها مورد حملۀ آفات قارچی قرار بگیرند و از بین بروند.

شرایط پرورش و نگهداری از گیاه برگ بو

این گیاه، جزو گیاهان مقاوم به شرایط محیطی مختلف است و نیاز به مراقبت چندان زیادی ندارد.

ولی در صورتی که از شرایط مطلوبِ پرورش گیاه اطلاع داشته باشید گیاهانی زیباتر و با رشد و نموی بهتر را پرورش خواهید داد.

شرایط ایده‌آل محیطی برای پرورش گیاه برگ بو به شرح زیر است:

نور

اگرچه گیاه برگ بو به فضای پرنور و قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید علاقه زیادی دارد،

ولی در مکان‌های سایه نیز می‌تواند رشد کند و به حیات خود ادامه دهد.

ولی این موضوع را باید بدانید که هرچه گیاه، بیشتر در معرض نور خورشید باشد زیباتر خواهد بود و بیشتر رشد خواهد کرد.

دمای مطلوب

گیاه برگ بو در دماهای بالا و گرم که مشکل خاصی ندارد و به خوبی به حیات خود ادامه می‌دهد.

در آب و هوای سرد و یخبندان نیز مقاومت خوبی دارد.

و تا دمای حدود منفی ۵ درجه سانتی‌گراد را تحمل می‌کند.

ولی در یخبندان‌ها ممکن است ساقه‌های جوان و یا ریشه‌ها آسیب ببینند.

و این اتفاق در مورد گیاهان کاشته شده در گلدان بیشتر رخ می‌دهد.

پس بهتر است در فصل سرد، گلدان‌ها را به مکانی دیگر منتقل کنید که از یخ زدگی در امان باشند و آسیب نبینند.

گیاه برگ بو به غیر از یخبندان‌های زمستانه، شرایط آب و هوایی مختلف را تحمل می‌کند

آبیاری

گیاه برگ بو را مخصوصا اگر در گلدان نگه می‌دارید نباید زیاد آبیاری کنید.

چون ریشه‌های گیاه می‌پوسند و گیاه از بین می‌رود.

پس باید زمانی که خاک، خشک شد شروع به آبیاری گیاه کنید.

البته این موضوع را هم باید مد نظر قرار دهید که اگر گیاه، زیاد بی آبی و خشکی ببیند.

مخصوصا در مراحل اولیه رشد که گیاه برگ بو آسیب پذیرتر است احتمال زرد شدن و ریزش برگ‌های گیاه وجود دارد.

خاک مناسب

گیاه برگ بو در بسیاری از خاک‌ها می‌تواند رشد کند.

ولی بهتر است خاکی که این گیاه را در آن می‌کارید سبک و با زهکشی مناسب باشد.

چون در خاک‌های سنگین و گلی گیاه نامبرده عملکرد خوبی ندارد.

در کاشت گلدانی آن هم بهتر است از مخلوطی از خاک کاکتوس و خاک گلدانی استفاده کنید.

اگر گیاه را در گلدان می‌کارید بهتر است گلدان‌های بزرگ را برای این کار انتخاب کنید.

تا فضای کافی برای استقرار گیاه در اختیارش قرار گیرد.

و این مسئله را هم باید بدانید که در کاشت گلدانی، گیاه به اندازه کاشت در باغچه و فضای آزاد ارتفاع نمی‌گیرد.

در صورت کاشت باغچه‌ای هم بهتر است که حداقل به شعاع یک متر به دور گیاه، به آن فضا بدهید و بعد گیاه دیگری بکارید.

هرس کردن

همان طور که گفته شد، برگ بو را به عنوان یک گیاه تزیینی در باغ‌ها، باغچه و محیط‌های خانگی نگهداری می‌کنند.

و یکی از دلایل این کار، هرس پذیری مناسب این گیاه است.

و با هرس کردن می‌توان شکل‌های مورد نظر خود را به گیاه بدهید.

یا  ارتفاع و ابعاد دیگر آن را بسته به سلیقه خود محدود کنید.

معمولا در اوایل بهار و اواسط تابستان زمان هرس کردن گیاه فرا می‌رسد.

که البته هرس‌های بهاره سنگین‌تر از هرس تابستانه هستند.

گیاه برگ بو به دلیل هرس پذیری بالا پتانسیل زیادی برای استفاده در فضاهای شهری دارد

کود دهی

برای تقویت خاک و سرعت بخشیدن به رشد گیاه و یا داشتن گیاهان زیباترِ برگ بو می‌توانید از انواع کودهای آلی و یا شیمیایی استفاده کنید.

و نیاز نیست در این مورد، زیاد وسواس به خرج دهید.

البته این بدان معنی نیست که کلا نسبت به تقویت خاک بی تفاوت باشید چون اگر خاکِ بستر کاشت، بیش از حد فقیر باشد برگ‌های گیاه تغییر رنگ داده و شروع به زرد شدن میکنند.

ولی نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که  اگر در کوددهی به خاک افراط کنید گیاه آسیب خواهد دید.

در مورد زمان کود دهی نیز فصل بهار، وقت مناسبی برای این کار است و گیاه در زمستان به هیچ وجه نیاز به کود دهی ندارد.

انواع دراسنا

محصولات بیشتر

بیماری‌ها و آفات

گیاه برگ بو نسبت به آفات و بیماری‌ها مقاومت خوبی دارد.

ولی در صورتی که شرایط محیطی برای گیاه بیش از حد سخت و نامطلوب باشد گیاه به تدریج ضعیف می‌شود.

و در این حالت برخی آفات مثل شته‌ها و شپشک‌های گیاهی به گیاه حمله خواهند کرد.

ولی اگر گیاه، قوی و سالم و در شرایط مطلوب محیطی باشد کمتر آفات به آن حمله خواهند کرد.

جهت پرسش در رابطه با مشکل گیاهتان و اطلاع از راه‌های درمان آن، اینجا کلیک کنید و با کارشناس متخصص گل و گیاه ارتباط برقرار کنید.

برداشت محصول برگ بو

محصول اصلی گیاه، همان برگ‌های معطر آن هستند که عطر و بوی آن‌ها در فصل گل‌دهی بیشترین مقدار است.

و معمولا در این فصل و در اوایل صبح اقدام به چیدن برگ‌های گیاه می‌کنند.

سپس برگ‌ها را باید زیر سایه در لایه‌های نازک پهن کرد تا خشک شوند.

و گفته می‌شود که نباید در زیر نور خورشید برگ‌های چیده شده را خشک کرد!

چون رنگ آن‌ها قهوه‌ای می‌شود و بخش زیادی از عطر و اسانس خود را از دست می‌دهند.

برگ‌های گیاه برگ بو، اصلی‌ترین محصول این گیاه دارویی هستند

می‌توان از برگ‌های خشک شدۀ برگ بو تا حدود یکسال برای استفاده در غذاهای مختلف مثل انواع خورشت‌ها و سوپ‌ها استفاده کنید.

البته بهتر است برگ‌ها یا پودر آن‌ها را در یک ظرف شیشه‌ای سربسته نگه دارید.

برخی دیگر نیز عقیده دارند که اگر برگ‌های خشک شدۀ این گیاه را در ظرف‌های سربسته و در فریزر نگهداری کنید،

خواص و عطر آن‌ها برای مدت بیشتر و به نوعی بهتر حفظ خواهد شد.

امروزه در انواع کنسروها از عطر و طعم برگ بو استفاده می‌شود.

روغن و اسانس برگ بو

محصولات ثانویه‌ای که از این گیاه حاصل می‌شوند و بسیار پر طرفدارند اسانس و روغن آن است.

مخصوصا در میوه این گیاه مقادیر مناسبی روغن وجود دارد که می‌توان آن را به روش درست استخراج کرد.

و به علاوه، هم در برگ و هم میوه آن اسانس‌های روغنی و معطر وجود دارد که این اسانس نیز مورد توجه مشتریان است.

نکته‌ای که در مورد مصرف برگ بو اهمیت دارد این است که نباید در مصرف آن زیاده روی کنید.

چون ممکن است عوارضی برای شما در پی داشته باشد.

همچنین برگ‌های این گیاه برای اینکه قابل استفاده شوند باید خشک شوند.

در غیر این صورت برگ‌های تازه، طعم تلخ و نامطلوبی دارند.

نکته دیگر این است که برگ‌های خشک شده را حتما باید خورد کنید و بعد مصرف کنید.

چون هضم آن‌ها در دستگاه گوارش مشکل است.

و حتی گاهی ممکن است باعث مشکلات گوارشی از جمله مشکلات روده شوند.

روغن برگ بو استفاده های متعددی در طب سنتی دارد

سخن پایانی

در پایان باید گفت که با توجه به مقاومت گیاه برگ بو به شرایط محیطی و سهولت پرورش آن و همچنین زیبایی این گیاه می‌توانید به آسانی و با زحمت بسیار کم، گیاهان برگ بو را در محل زندگی خود پرورش دهید و از زیبایی و عطر آن‌ها لذت ببرید.

همچنین از خواص دارویی حاصل از مصرف برگ‌های خشک شده آن‌ها به روش‌های مختلف استفاده کنید.

برگ بو با توجه به عطر و بوی مطلوب و اینکه یک درخت همیشه سبز زیبا می‌سازند و همچنین به آسانی قابل شکل پذیری با فضاهای مختلف است،

شاید استفاده از آن نسبت به بسیاری از درختان همیشه سبزی که در فضاهای شهری کاشته می‌شوند مناسب‌تر باشد.

به همین دلیل است که در برخی شهرها و شهرستان‌ها، شهرداری‌ها اقدام به کاشت نهال‌های این گیاه کرده‌اند.

که با استقبال مردم رو به رو شده است.

چون برخی از گیاهان شهری و فضای سبز به واسطه گرده افشانی زیاد یا بوی نامناسب برای برخی از افراد حساسیت زا هستند.

در حالی که برگ بو این مشکلات را ندارد.

ممنون از شما که مثل همیشه همراه ما بودید.

امیدواریم مطالب فوق براتون مفید بوده‌ باشه.

تا مقاله بعدی، خدانگهدار.

جهت بازدید از صفحه کافه گلدون در اینستاگرام، کلیک کنید. 🙂