گیاه نخل مرداب با نام علمی Cyperus alternifolius و نام انگلیسی Diffused Flatsedge گیاهی از خانوادهی جگنیان (Cyperaceae) است. نخل مرداب بومی مناطق گرمسیری و آفریقای جنوبی است و به نام گیاه پنجه کلاغی و umbrella grass، Dwarf Umbrella Grass هم شناخته میشود. گیاه نخل مرداب سمیت بالایی ندارد، اما بهتر است دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار گیرد. بلعیدن برگهای گیاه باعث مشکلات خفیف گوارشی و آلرژی پوستی میشود.
گیاه نخل مرداب رشد بسیار بالایی دارد و میتواند تا ارتفاع حدود 150سانتی متر هم رشد کند. هرچه نور و رطوبت محیط بالاتر باشد، رشد گیاه نیز بهتر خواهد بود. شاخههای گیاه را هرس کنید تا گیاه پرپشتتری داشته باشید. نخل مرداب نگهداری بسیار سادهای دارد و یک گزینه مناسب برای نگهداری داخل منازل به خصوص در مناطق گرم و مرطوب میباشد.
انواع نخل
شامادورا و اسکاندنس با گلدان پلیمری و پایه فلزی
نخل شامادورا با گلدان تورینگ
مجموعه شامادورا با گلدان پلیمری
مجموعه شامادورا با گلدان پلیمری پایه دار چوبی
پوتوس سفید و شامادورا با گلدان پایه دار چوبی
مروری سریع بر شرایط نگهداری گیاه نخل مرداب
آبیاری: بسیار زیاد، تمام مدت باید در محیط مرطوب باشد.
نور: زیاد و فیلتر شده
دما و رطوبت: دمای 18 تا 22 درجه و رطوبت نسبی بالای 70 درصد
خاک: اسیدی، سبک با زهکش بالا
تغذیه: کود ازت پایین در فصل رشد و جلبک دریایی ماهی یکبار
شرایط نگهداری نخل مرداب
نخل مرداب به چه میزان آبیاری نیاز دارد؟
گیاه نخل مرداب یگ گیاه نیمه آبزی است که در حالت طبیعی در زیستگاه اصلیش یعنی در محیطهای مرطوب و نزدیک برکهها دیده میشود. پس زمانیکه داخل منزل نگهداری میشود، باید نکات آبیاری گیاهان آپارتمانی را در نظر گرفته و همچنین بدانیم که این گیاه در چنین شرایطی، نیاز به آب فراوان دارد. برای آبیاری میتوانید گیاه را به شکل غوطه ور در آب قرار دهید و این مقدار آب برای گیاه مشکلی ایجاد نمیکند.
دقت کنید با توجه به نیاز آبی بالای این گیاه، اگر مدت زمان طولانی سطح خاک خشک باشد گیاه دچار تنش شده و برگها پژمرده میشوند.
نور مورد نیاز نخل مرداب چه میزان است؟
از موارد دیگری که در زمینه شرایط نگهداری نخل مرداب باید به آن اشاره کنیم، نور مورد نیاز آن است. این گیاه به نور بسیار زیاد اما غیر مستقیم نیاز دارد و تابش نور مستقیم خورشید باعث سوختگی برگهای گیاه میشود. گل مرداب اگر در محیط خارج از منزل نگهداری شود، میتواند در آفتاب کامل قرار بگیرد اما بهتر است در ساعات 12 تا 2 ظهر که تابش نور خورشید در بیشترین حالت میباشد، دور از تابش مستقیم نور آفتاب قرار گیرد. در صورت قرار گیری در سایه، رشد گیاه کم میشود.
بهترین ترکیب خاک برای نخل مرداب
نخل مرداب را میتوانید درون آب و یا خاک نگهداری کنید. اگر در خاک نگهداری میکنید دقت کنید، ترکیب خاک مناسب نخل مرداب نباید خیلی سبک باشد و خاکی که رطوبت را در خودش حفظ میکند، برای این گیاه بسیار خوب است. بهترین اسیدیته (pH) خاک برای گیاه نخل مرداب بین 5/5 تا 5/6 است.
اگر این گیاه را در آب نگهداری میکنید از آب تصفیه یا آب جوشیده سرد شده استفاده کنید و هر زمان رنگ آب تغییر کرد حتما آب را تعویض کنید.
دما و رطوبت مورد نیاز گل نخل مرداب
با توجه به زادگاه اصلی نخل مرداب که مناطق گرمسیری جنوب آفریقاست، این گیاه هوای گرم و مرطوب را میپسندد. بهترین دما برای رشد گیاه نخل مرداب دمای بین 12 تا 24 درجه سانتی گراد است. این گیاه در دمای زیر صفر درجه یخ میزند و سرمای بسیار زیاد باعث سیاه شدن برگهای گیاه میشود. از طرفی رطوبت نسبی بالای 50 درصد برای شادابی این گیاه لازم است. مخصوصا در شروع فصل تابستان شما میتوانید در همین وبسایت با آموزش تصویری نگهداری گیاهان در تابستان نیز آشنا شوید.
تعذیه و کوددهی نخل مرداب
در واقع تغذیه و کوددهی نخل مرداب بستگی به شرایط نگهداری این گیاه دارد:
📌 اگر این گیاه در آب نگهداری میشود، از کودهای محلول در آب و عصاره جلبک دریایی، ماهی یک بار استفاده کنید.
📌 و اگر در خاک نگهداری میشود، برای تهیه کود مناسب نخل مرداب میتوانید علاوه بر کود جلبک دریایی، ماهی یک بار از کودهای پتاسیم بالا و فسفر بالا هم استفاده کنید.
البته در مقاله در هنگام کوددهی گیاهان به چه نکاتی توجه کنیم؟ بیشتر درباره جزئیات و نکات مربوط به کوددهی گیاهان آپارتمانی صحبت کردهایم.
گیاه نخل مرداب چه زمان نیاز به تعویض گلدان و خاک دارد؟
این گیاه سالی یکبار به تعویض خاک نیاز دارد و با توجه به رشد زیادی که دارد بهتر است همزمان با تعویض خاک، تعویض گلدان هم انجام شود. دقت کنید برای تعویض گلدان از گلدانی با یک سایز بزرگتر استفاده کنید. بهترین زمان تعویض خاک و گلدان اوایل فصل بهار میباشد.
انواع گلدان مناسب گیاهان آپارتمانی
گلدان پلیمری با پایه فلزی
گلدان استوانه میکا با پایه پلیمری
گلدان مکعب پلیمری با پایه پلیمری
پایه گلدان پلیمری
گلدان استوانه بلند پلیمری با پایه چوبی
گلدان استوانه بلند پلیمری
گلدان فلزی کلاسیک
گلدان فلزی گوشواره
هرس گیاه نخل مرداب
بدلیل رشد زیاد این گیاه بهتر است هرسال شاخههای بلند را هرس کنید تا گیاه پرپشتتر بشود. هم چنین جهت هرس گیاه نخل مرداب شاخههایی که خشک و قهوهای میشوند را از گیاه جدا کنید تا ظاهر زیباتری داشته باشد.
شکوفایی گیاه نخل مرداب
این گیاه در فصل تابستان شکوفا میشود و گلهای آن به شکل خوشهای اطراف برگ تشکیل میشود. گلهای گیاه نخل مرداب عمر بالایی ندارد و بعد از مدتی قهوهای شده و ازبین میروند.
روش تکثیر نخل مرداب
روش تکثیر نخل مرداب به سه مدل قلمه ساقه، کشت بذر و تقسیم ریشه انجام میشود.
تکثیر از طریق قلمه ساقه
روش تکثیر از طریق قلمه ساقه، یکی از سادهترین روشهای تکثیر گیاه مرداب است. برای این کار ساقه سالم به طول 10 سانتیمتر با یک چاقوی ضدعفونی شده جدا شود. اگر قسمت پایینی ساقه، برگهای زیادی داشت، برگها جدا شود. قسمتی که داخل خاک یا آب قرار میگیرد برگ نداشته باشد. حدود سه هفته زمان نیاز است تا قلمهها ریشه دار بشوند و سپس میتوانید قلمهها را به بستر غنیتر منتقل کنید.
تکثیر از طریق کاشت بذر
جهت تکثیر از طریق کاشت بذر، بذرهای سالم و عاری از آلودگی را در عمق دو سانتی بستر کشت قرار دهید و سطح بذرها خاک بریزید. بستر کشت را تا زمان جوانه زنی، مدوام مرطوب کنید و دور از تابش مستقیم نور آفتاب نگهدارید. برای تامین رطوبت میتوانید سطح بستر کشت را با پلاستیک شفاف بپوشانید و چند سوراخ جهت برقراری جریان هوا در سطح پلاستیکها ایجاد کنید. حدود دو هفته زمان نیاز است تا بذرها شروع به جوانه زنی کنند.
تکثیر از طریق تقسیم ریشه
برای تکثیر از طریق تقسیم ریشه از یک چاقوی ضدعفونی شده استفاده کنید و ریشهها را به چند قسمت تقسیم کنید؛ به طوریکه هر قسمت دارای ریشه و ساقه باشد. سپس هر قسمت جدا شده را در بستر کشت جدا قرار دهید.
آشنایی با آفات و بیماری های شایع نخل مرداب
کنه تارعنکبوتی
کنه تارعنکبوتی از مهمترین آفات گیاه نخل مرداب است و علائم این آفت به شکل تارهای ریز عنکبوتی شکل و برجستگیهای ریز متحرک بین رگبرگهای گیاه و پشت برگها دیده میشود. کنه تارعنکبوتی با تغذیه از شیره گیاه باعث ضعیف شدن آن میشود و در صورت شدت آلودگی، برگها زرد شده و میریزند. برای کنترل و درمان این آفت در مرحله اول برگهای گیاه با جریان ملایم شیر آب شستشه شود.
برای درمان کامل از کنه کش اختصاصی آبامکتین زیر نظر کارشناس استفاده شود. سم پاشی همراه ماسک و دستکش انجام شود.
زرد شدن برگهای نخل مرداب
علت زرد شدن برگ نخل مرداب میتواند این باشد که گیاه به مدت طولانی دور از نور خورشید و در سایه قرار گرفته و فرایند فتوسنتز و کلروفیل سازی کاهش پیدا کرده است. در نتیجه برگها به رنگ زرد تغییر رنگ میدهند. برای رفع این مشکل، گیاه را در محیطی با نور خوب اما غیر مستقیم قرار دهید.
توقف رشد گیاه نخل مرداب
نخل مرداب رشد بالایی دارد و اگر درخاک نگهداری شود، سالی یک بار به تعویض خاک و تعویض گلدان نیاز دارد. در صورتیکه تعویض گلدان انجام نشود و ریشهها جایی برای رشد و گسترش نداشته باشند، رشد گیاه متوقف شده و برگها پژمرده و زرد میشوند و این حتی میتواند باعث خشک شدن نخل مرداب شود.
علت سیاه شدن برگ نخل مرداب
این گیاه گرما دوست است و تحمل دمای زیر صفر درجه سانتی گراد را ندارد. علت سیاه شدن برگ نخل مرداب میتواند به خاطر دمای محیط باشد. اگر دمای محیط نگهداری این گیاه به کمتر از منفی 5 درجه سانتی گراد برسد، برگها آسیب میبینند و لکههای سیاه سطح برگها تشکیل میشود.
ممنون از شما که مثل همیشه همراه ما بودید.
امیدواریم مطالب فوق براتون مفید بوده باشه.
تا مقاله بعدی، خدانگهدار.
5 دیدگاه در “آشنایی با گیاه نخل مرداب و آفات و بیماریهای شایع آن”
عالی خیلی کمکم کردین
سلام و وقت بخیر 🪴
سپاس از همراهی و حسن نظر شما 🌱
حیف من بهش آلرژی شدید دارم چون بیماری الرژی فصلی دارم نمیتونم این گیاه خوشگلو نگهداری کنم
دررابطه با سمی بودن این گیاه باید عرض کن که صحت ندارد چون خرگوش من اززمانی که کوچک بود ازاین گیاه می خورد ومشگلی نداره ضمنا گیاه من تا دومتر هم رشد کرده ودیگه اینکه همیشه توی تراس هستش وزمستانها هم مشگلی براش پیش نیومده ممنون
سلام و وقت بخیر 🪴
ممنون از به اشتراک گذاری تجربتون